بازار مالی فارکس، یک محیط پویا و سریع با گردش مالی بسیار بالا است. برخی معامله‌گران برای اینکه از این بازار عقب نمانند و بتوانند پیوسته معامله داشته باشند، از ابزاری به نام اکسپرت استفاده می‌کنند. اکسپرت فارکس (Forex Expert) برنامه‌ای است که معامله‌گران برای کنترل و انجام معاملات به صورت خودکار روی پلتفرم معاملاتی خود نصب و راه‌اندازی می‌کنند. اکسپرت‌ها به دلیل برخی از مزایایی که ارائه می‌دهند مانند استراتژی‌های قابل تنظیم، فعالیت بدون وقفه، ارائه خدمات مدیریت ریسک و موارد دیگر، به طور فزاینده‌ای در بین معامله‌گران محبوب شده‌اند. در این مقاله، نگاهی عمیق به اکسپرت فارکس و نحوه استفاده معامله‌گران از آن‌ها می‌اندازیم، پس تا پایان با پیپسیلون همراه باشید.
اکسپرت فارکس (Forex Expert) چیست؟
به شکل خلاصه باید گفت که اکسپرت فارکس یا Expert Advisor (مشاور متخصص) نوعی برنامه کامپیوتری خودکار است که می‌تواند بازار را رصد کرده و سیگنال‌های معاملاتی را پیدا کند، اعلام کند و یا به شکل اتوماتیک ترید کند.
قبل از اینکه به شکل کامل این مفهوم را بررسی کنیم، مهم است که ابتدا با برخی جنبه‌های بازار فارکس آشنا شویم. بازار فارکس به صورت ۲۴ ساعته، از دوشنبه تا جمعه باز است. بدیهی است که برای انسان‌ها امکان فعالیت دائمی در این مدت وجود ندارد. با این حال، یک ماشین می‌تواند بدون نیاز به استراحت، روزها به معامله بپردازد. این ویژگی، یکی از زمینه‌هایی است که “اکسپرت فارکس” می‌تواند در آن به ما کمک کند.
اکسپرت فارکس یا Forex Expert یا مشاور متخصص یا Expert Advisor که به شکل مخفف به آن EA نیز گفته می‌شود، یک سیستم خودکار است که بازارهای فارکس را رصد می‌کند و با شناسایی فرصت‌های معاملاتی، سیگنال‌هایی را به شما ارائه می‌دهد.
این برنامه را می‌توان طوری برنامه‌ریزی کرد که به صورت خودکار سیگنال‌های معاملاتی شناسایی کرده و شما را از فرصت‌های معاملاتی مطلع سازند. این برنامه‌ها روی برخی از پلتفرم‌های معاملاتی فارکس قابل استفاده هستند. مهم‌ترین و پرکاربردترین پلتفرم معاملاتی برای استفاده از اکسپرت‌ها، نرم‌افزار متاتریدر (MetaTrader) است که در هر دو نسخه متاتریدر ۴ و ۵ (MT4 و MT5) از این برنامه‌های خودکار پشتیبانی می‌کند.
نوع دیگری از سیستم‌های معاملاتی خودکار، “ربات فارکس” است که مانند اکسپرت فارکس، برنامه‌ای است که برای شناسایی الگوهای بازار و تولید سیگنال‌های معاملاتی کار می‌کند. با این حال، برخلاف Expert فارکس، یک ربات فارکس می تواند به طور خودکار به نمایندگی از معامله‌گر ترید کند. از طرف دیگر، اکسپرت فارکس همیشه نیازمند تایید دستی معاملات توسط معامله‌گر است.
هر اکسپرت فارکس بر اساس قوانین از پیش تعیین‌شده عمل می‌کند، اما قوانین معاملاتی این ابزارها می‌تواند متفاوت باشد. مشابه هر نرم‌افزار خودکار دیگری، یک اکسپرت احتمال تصمیم‌گیری‌های معاملاتی احساسی و غیرمنطقی را که مشکلی رایج برای معامله‌گران بی‌تجربه فارکس است، کاهش می‌دهد. در مقابل اکسپرت فارکس مجموعه قوانین بسیار سختگیرانه‌ای را دنبال می‌کند و از هرگونه دخالت انسانی عاری است.
اکسپرت فارکس چگونه کار می‌کند؟
همان طور که گفته شد اکسپرت نرم‌افزاری است که روی پلتفرم‌های معاملات فارکس کار می‌کند و بر اساس قوانین و پارامترهای از پیش تعیین شده توسط معامله‌گر، به صورت خودکار سیگنال‌ها را شناسایی کرده و اطلاع رسانی می‌کند و یا حتی خرید و فروش نیز انجام می‌دهد. بعد از اینکه معامله‌گر قوانین مد نظر خود را مشخص کرد، اکسپرت می‌تواند اطلاعات بازار را تحلیل کند و فرصت‌های معاملاتی را شناسایی کند.
پس از شناسایی اولیه، اکسپرت می‌تواند سیگنال را به اطلاع معامله‌گر برساند. این اطلاع‌رسانی می‌تواند از طریق یک آلارم یا نوتیفیکیشن در خود متاتریدر باشد و یا از طرق دیگر مانند ربات‌های تلگرام. سپس در صورت داشتن تاییدیه از قبل، می‌تواند به صورت خودکار معامله را انجام دهد و دیگر نیازی به دخالت دستی از طرف برنامه‌نویس یا معامله‌گر نخواهد بود.
یک اکسپرت فارکس قابل تنظیم است تا بر اساس استراتژی‌های مختلف معاملاتی که با سبک معاملاتی شما مطابقت دارد، کار کند. برخی از این اکسپرت‌ها به طور خاص برای معامله بر اساس اخبار اقتصادی ساخته شده‌اند، در حالی که برخی دیگر برای انجام معاملات خودکار بر اساس یک سیگنال خاص طراحی شده‌اند. توانایی Expert فارکس برای در نظر گرفتن طیف وسیعی از عوامل، همراه با انضباط یک سیستم خودکار، می‌تواند ترکیبی مفید و موثر برای معامله‌گران فارکس ایجاد کند.
بیشتر بخوانید: ربات فارکس چیست؟ همه‌چیز در مورد ربات معامله‌گر فارکس
همچنین یک اکسپرت می‌تواند ریسک را با تنظیم دستورهای حد ضرر (Stop Loss) و حد سود (Take Profit) مدیریت کند و استراتژی‌های معاملاتی را در زمان واقعی بر اساس شرایط بازار تنظیم کند. کاربران حتی می‌توانند تنظیمات یک EA را برای هماهنگی با استراتژی‌های معاملاتی و تحمل ریسک خود، سفارشی کنند.
اکسپرت فارکس چگونه ساخته می‌شود؟
MQL4 و MQL5 زبان‌های برنامه‌نویسی‌ای هستند که برای توسعه‌ی ربات‌های معاملاتی، اندیکاتورهای سفارشی و اسکریپت‌ها برای پلتفرم‌های متاتریدر در هر دو نسخه ۴ و ۵ استفاده می‌شوند. این زبان‌ها توسط شرکت MetaQuotes پشتیبانی می‌شوند و جامعه‌ی بزرگی از توسعه‌دهندگان در انجمن‌های این شرکت، اکسپرت‌ها را به اشتراک می‌گذارند.
اولین قدم برای ساخت اکسپرت شخصی از ابتدا، یادگیری زبان برنامه‌نویسی MQL است. در حالی که در نگاه اول ممکن است کمی پیچیده به نظر برسد، خبر خوب این است که منابع رایگان زیادی به صورت آنلاین در دسترستان وجود دارد که به شما امکان می‌دهد تا در مدت زمان معقولی، کدنویسی این زبان برنامه‌نویسی و سپس اکسپرت نویسی را یاد بگیرید.
بعد از اینکه سیستم خود را توسعه دادید، باید قبل از استفاده از آن روی معاملات، زمان کافی را صرف بک‌تست (Back Test) و اجرای آن در یک محیط آزمایشی یا دمو (Demo) کنید. به احتمال زیاد متوجه خواهید شد که اکسپرت شما قبل از استفاده‌ی واقعی، نیاز به برخی اصلاحات دارد.
مزیت توسعه‌ی اکسپرت شخصی این است که می‌توانید منطق پشت آن را بسیار بهتر درک کنید و در صورت نیاز، تنظیمات لازم را بر مبنای استراتژی معاملاتی و فیلترهای مختلف آن انجام دهید.
در نهایت باید گفت که به واسطه قدرت و محبوبیت نرم‌افزار متاتریدر، اکثر اکسپرت‌های موجود با زبان برنامه‌نویسی این پلتفرم یعنی MQL4 و MQL5 نوشته می‌شوند. اما زبان‌های دیگری نیز برای این منظور مورد استفاده قرار می‌گیرند، مانند پایتون (Python)، جاوا (Java) و سی شارپ (C#) که این زبان‌ها در نرم‌افزارهای معاملاتی دیگر کاربرد دارند.
نحوه استفاده از اکسپرت فارکس چگونه است؟
فرض کنیم که شما اکسپرت مخصوص خود را با کدنویسی ایجاد کرده‌اید و یا یک اکسپرت از منابع موجود دانلود کرده‌اید. سوال مهم این است که چگونه می‌توان از اکسپرت استفاده کرد؟ در ادامه روند فعال‌سازی یک Expert فارکس را در پلتفرم متاتریدر ۴ بررسی می‌کنیم.
گام اول: فایل اکسپرت خود را کپی (Copy) کنید. سپس وارد محیط نرم‌افزار متاتریدر شوید. از منوی اصلی وارد زیر منوی “File” روی گزینه “Open Data Folder” کلیک کنید.
گام دوم: در فولدر باز شده، پوشه‌ی “MQL4” را انتخاب کرده و وارد آن شوید.
گام سوم: در فولدر جدید، وارد پوشه‌ی “Experts” شوید.
گام چهار: در این پوشه فایل اکسپرت خود را جایگذاری (پیست یا Paste) کنید.
گام پنجم: حال به محیط متاتریدر بازگردید و از بخش “Navigator” روی علامت مثبت کنار اسم “Expert Advisors” کلیک کنید تا منوی آن باز شود. اکسپرت مد نظر خود را انتخاب کنید.
با ۲ روش می‌توانید اکسپرت مد نظر خود را روی چارت فعال کنید؛ روی اسم اکسپرت مد نظر ۲ بار کلیک کنید و یا اینکه روی اسم آن کلیک راست کنید و گزینه Attach to a Chart را انتخاب نمایید.
با هر دو روش، اکسپرت فارکس شما روی نمودار قیمتی که باز است، فعال می‌شود. پس از فعال شدن اکسپرت، صفحه‌ای مانند تصویر زیر برای شما نمایش داده می‌شود.
همان طور که می‌بینید این صفحه، ۳ تب یا برگه دارد که تب اول یا About درباره اکسپرت توضیحاتی ارائه می‌دهد. تب‌های بعدی برای تنظیمات اکسپرت هستند و می‌توانید از طریق آن‌ها، اکسپرت را برای خودتان شخصی‌سازی کنید.
مرجع دانلود اکسپرت
به طور کلی با جستجو در اینترنت می‌توانید سایت‌های زیادی برای دانلود انواع اکسپرت پیدا کنید. اما پلتفرم فارکس فکتوری (Forex Factory) و همچنین سایت خود MQL می‌توانند گزینه‌های خوبی برای پیدا کردن اکسپرت‌های بهتر باشند. برای استفاده از سایت MQL می‌توانید به لینک https://www.mql5.com/en/market مراجعه کنید.
همچنین می‌توانید در محیط نرم‌افزار متاتریدر، از بخش ترمینال (Terminal) در پایین نرم‌افزار، وارد تب “Market” شوید تا انواع اکسپرت، اندیکاتور و اسکریپتهای موجود در سایت این نرم‌افزار را مشاهده یا دانلود نمایید.
بیشتر بخوانید: راهنمای جامع آموزش متاتریدر ۵، صفر تا صد نصب تا معامله
انواع اکسپرت فارکس کدامند؟
بر اساس نوع رفتار و عملیات کاری، می‌توان انواع اکسپرت‌ها را در دسته‌بندی زیر طبقه‌بندی کرد:
اکسپرت هج کردن
اکسپرت هج یا Hedge Expert می‌تواند ابزار مفیدی برای معامله‌گرانی باشد که می‌خواهند موقعیت خود را برای کاهش ریسک پوشش دهند. آن‌ها با باز کردن موقعیت‌ها در جهت مخالف کار می‌کنند، که به طور بالقوه می‌تواند زیان در بازارهای نوسانی را جبران کند. به عنوان مثال، اگر معامله‌گری در یک جفت ارز موقعیت خرید (Buy) داشته باشد و بازار به طور ناگهانی بر خلاف آن حرکت کند، این اکسپرت به طور خودکار یک معامله فروش (Sell) باز می‌کند تا به کاهش ضرر کمک کند.
اکسپرت اخبار
اکسپرت اخبار (News Expert) برای استفاده از نوساناتی که اغلب در بازار فارکس در طول انتشار اخبار و رویدادهای اقتصادی رخ می‌دهد، طراحی شده است. این EA ها می‌توانند تاثیر بالقوه انتشار اخبار آینده را در بازار تجزیه و تحلیل کنند و بر این اساس، تصمیمات تجاری بگیرند. به عنوان مثال، اگر انتظار می‌رود یک گزارش اقتصادی مثبت منتشر شود، یک اکسپرت خبر ممکن است موقعیت خرید جفت ارزی را که تحت تاثیر این گزارش قرار دارد را پیشنهاد کرده و یا اتوماتیک یک معامله باز کند.
اکسپرت بریک اوت
اکسپرت بریک اوت (Breakout Expert) برای شناسایی سطوح حمایت و مقاومت کلیدی در بازار و باز کردن معاملات، زمانی که قیمت از این سطوح عبور می‌کند، طراحی شده‌اند. این EA ها می‌توانند برای معامله‌گرانی که می‌خواهند روی شکست سطوح قیمت در بازار سرمایه‌گذاری کنند، مفید باشد.
اکسپرت اسکالپر
اکسپرت‌های اسکالپر یا Scalper Expert ها برای انجام معاملات سریع طراحی شده‌اند تا از تغییرات کوچک قیمت در بازار استفاده کنند. این Expert فارکس می‌تواند عملکرد قیمت و شاخص‌های فنی را برای تصمیم‌گیری سریع در معاملات، تجزیه و تحلیل کند.
اکسپرت تطبیقی
اکسپرت‌های تطبیقی (Adaptive Expert) برای تنظیم استراتژی‌های معاملاتی بر اساس شرایط متغیر بازار طراحی شده‌اند. این EA ها می‌توانند از الگوریتم‌های یادگیری ماشین برای تجزیه و تحلیل داده‌های بازار و تنظیم استراتژی‌های معاملاتی استفاده کنند. EA های تطبیقی می‌توانند برای معامله‌گرانی مفید باشند که می‌خواهند از شرایط دائما در حال تغییر بازار استفاده کنند و استراتژی‌های خود را طوری تنظیم کنند که از روندهای بازار جلوتر بمانند.
مزایا و معایب اکسپرت فارکس چیست؟
مزایای استفاده از اکسپرت فارکس
- زمان: یک معامله‌گرِ تمام وقت بودن، به زمان و صبر زیادی نیاز دارد. ربات‌های معاملاتی به شما این امکان را می‌دهند بدون دخالت مستقیم، معاملات را انجام دهید. این کار می‌تواند برنامه شما را خلوت کند و وقت بیشتری را برای یادگیری و نکته‌برداری از معاملات اختصاص دهید.
- احساسات: ربات‌های معاملاتی به طور واضح دستورالعمل‌ها را دنبال می‌کنند و برای معامله‌گرانی که در کنترل احساسات خود مشکل دارند، ممکن است معامله به این روش آسان‌تر باشد. با این حال باید در نظر داشته باشید که کمی احساسات هم بد نیست! چرا که مثلا پس از مواجهه با تعدادی شکست در معاملات پشت سر هم، باید احساس خطر کرده و استراتژی خود را بازبینی کنید.
- تنوع‌سازی: برخی از معامله‌گرانی که به صورت دستی معامله می‌کنند، ممکن است برای متنوع‌سازی استراتژی خود از اکسپرت‌ها استفاده کنند. به عنوان مثال، یک معامله‌گر بلندمدت که به طور انحصاری در شاخص‌ها معامله می‌کند، ممکن است برای استفاده از استراتژی‌های کوتاه مدت در جفت ارزهای فارکس، از Expert فارکس آن استفاده کند.
- انعطاف‌پذیری: ربات معاملاتی شما می‌تواند روی هر جفت ارزی که در متاتریدر وجود دارد و قابل معامله است، اجرا شود و اطلاعات زیادی از جمله نوسانات قیمت، اعلامیه‌های اقتصادی، شاخص‌های فنی و حتی موجودی فعلی شما را در نظر بگیرد. توانایی ساخت الگوریتم‌های بسیار پیچیده‌ای که بازارهای مختلف را ردیابی می‌کنند، ربات‌های معاملاتی را به ابزاری قدرتمند برای پشتیبانی از معاملات شما تبدیل می‌کند.
- دسترسی آسان: با توجه به تعداد زیاد سایت‌ها، فروم‌ها و محل‌های اجتماعی معامله‌گران مانند پلتفرم فارکس فکتوری (Forex Factory)، دسترسی به انواع اکسپرت‌ها بسیار ساده شده است که این دسترسی آسان، به احتمال زیاد دلیل اصلی محبوبیت آن‌ها به عنوان یک ابزار معاملاتی خودکار است.
معایب استفاده از اکسپرت فارکس
- اختلالات: حتی اگر کارگزاری با پلتفرم قابل اعتمادی داشته باشید، مشکلات مربوط به اکسپرت می‌تواند رخ دهد و به طور بالقوه منجر به معاملات اشتباه شود. اگر خودتان یک اکسپرت را توسعه نداده‌اید یا مهارت رفع مشکلات آن را ندارید، مهم است که از پشتیبانی برای رفع این مشکل برخوردار باشید. به یاد داشته باشید، کارگزاران به ندرت خودشان اکسپرت یا ربات معاملاتی ارائه می‌دهند و عموما توسعه‌دهنده، یک فرد مستقل ثالث است که آن‌ها را وارد بازار می‌کند.
- قوانین سختگیرانه: اکسپرت‌ها، قوانین را دنبال می‌کنند و نمی‌توانند تغییر در احساسات بازار یا تاثیر فشار روانی انتشار اخبار بر بازار را تشخیص دهند.
- دقت در انتخاب اکسپرت: اکسپرت‌های زیادی در بازار موجود است. برخی خوب کار می‌کنند، برخی کم کارآمدتر هستند. به عنوان یک معامله‌گر، نباید به طور کورکورانه به یک اکسپرت اعتماد کنید و حتی اگر استراتژی آن در ابتدا سودآور باشد، هیچ تضمینی وجود ندارد که برای مدت طولانی سودآور عمل کند (خصوصا در ربات‌های معاملاتی).
- مراقب کلاهبرداران باشید: اگر قصد خرید یک Expert فارکس یا ربات معاملاتی آماده را دارید، ضروری است که تحقیقات خود را کامل انجام دهید تا مطمئن شوید که چیزی که می‌خرید، ارزش پرداخت پول را دارد. متاسفانه مانند هر حوزه دیگری، این حوزه نیز سواستفاده‌کننده دارد.
تفاوت اکسپرت و اسکریپت چیست؟
به طور کلی می‌توان تفاوت اصلی بین اکسپرت فارکس (EA) و اسکریپت فارکس (Script) را در ۲ فاکتور اصلی تعریف کرد:
۱- نحوه اجرا و فعالیت
- یک اکسپرت فارکس به طور مداوم بازار را زیر نظر دارد و هر بار که یک تغییر یا قیمت جدید از سرور کارگزار دریافت می‌کند، عملیات خود را مجددا اجرا می‌کند.
- یک اسکریپت فقط یک بار وظیفه خود را انجام می‌دهد، نه اینکه به طور مداوم اجرا شود.
۲- اتوماسیون
- اکسپرت، یک ابزار معاملاتی خودکار است که می‌تواند معاملات را انجام دهد، ریسک را مدیریت کند و استراتژی‌ها را بدون مداخله دستی تنظیم کند.
- اسکریپت یک الگوریتم واحد است که سیگنالی را به معامله‌گر می‌دهد یا در صورت برآورده شدن شرایط خاص، معامله را خودش اجرا می‌کند، اما کل فرآیند معاملات را خودکار نمی‌کند.
در نظر داشته باشید که محل قرارگیری اکسپرت‌ها در پوشه “Expert Advisors” است، در حالی که اسکریپت‌ها در یک پوشه با عنوان “Scripts” ذخیره می‌شوند. همچنین این دو برنامه در زیر منوی متفاوتی در پلتفرم متاتریدر ظاهر می‌شوند. به طور خلاصه، تمایز کلیدی این است که اکسپرت‌ها، قابلیت‌های اتوماسیون جامع‌تری را در مقایسه با اسکریپت‌ها ارائه می‌دهند.
سخن پایانی
با استفاده از نرم‌افزارهای خودکار مانند اکسپرت فارکس، می‌توانید از مزایای مختلفی مانند معامله در تمام ساعات بازار یا عدم دخالت احساسات و یا سرعت بالا در باز و بسته کردن معاملات بهره‌مند شوید.
با این حال، تعیین اینکه آیا یک Expert فارکس به شما برای دستیابی به سود ثابت کمک می‌کند یا خیر دشوار است. اگر به دنبال یک اکسپرت رایگان هستید، مطمئن شوید که نظرات زیادی از سایر معامله‌گرانی که پیش از شما آن اکسپرت را دانلود و استفاده کرده‌اند، را مطالعه کرده‌اید تا بهترین مورد ممکن را پیدا کنید. اگر ترجیح می‌دهید اکسپرت خود را بسازید، در ابتدا مطمئن شوید به زبان برنامه‌نویسی مورد نظر مسلط هستید. همچنین حتما از هر اکسپرت، چه متعلق به خود شما است و چه متعلق به دیگری، ابتدا روی اکانت دمو تست بگیرید. شاید یک اشتباه کوچک در کدنویسی این برنامه‌ها، هزینه جبران‌ناپذیری برای سرمایه شما داشته باشد.