تصویری از عنوان PIP که روی آن نماد یورو به دلار قرار دارد و نرخ تبدیل آن نشان داده شده و به رقم چهارم بعد از ممیز اشاره کرده که همان پیپ است و تعدادی نرخ مبادله کمرنگ هم در اطراف آن دیده میشود. پیپ در فارکس چیست؟ معرفی و نحوه محاسبه هر Pip

پیپ در فارکس چیست؟ معرفی و نحوه محاسبه هر Pip

زمان مطالعه:

15 دقیقه
فهرست محتوا

اگر به تازگی وارد دنیای تجارت فارکس شده‌اید، باید بدانید که اولین مرحله در این تجارت، آشنا شدن با مفاهیم آن است. شاید یکی از اصلی‌ترین و اولین اصطلاحات مورد نیاز شما “پیپ” باشد. ممکن است از خود بپرسید که پیپ در فارکس چیست. به شکل خلاصه می‌توان گفت که پیپ به معنی کوچکترین واحد تغییرات در قیمت ارزهای معاملاتی است. حال اگر می‌خواهید اطلاعات کاملی پیرامون پیپ در فارکس، کاربرد و نحوه محاسبه پیپ کسب کنید، تا انتهای مقاله با پیپسیلون همراه باشید.

پیپ در فارکس چیست؟

ابتدا باید گفت اصطلاح پیپ یا PIP، مخفف عبارت Percentage in Point یا Price Interest Point بوده و پیپ در فارکس، کوچکترین واحد اندازه‌گیری برای تغییرات نرخ می‌باشد و برابر با ۰.۰۰۰۱ از قیمت است. این واحد برای اندازه‌گیری تغییرات قیمت در جفت ارزها به کار می‌رود و نقش کلیدی در مدیریت ریسک و تصمیم‌گیری‌های معاملاتی دارد.

از آنجایی که اکثر نمادهای فارکس به شکل عددی با پنج رقم اعشار هستند، به رقم چهارم در این نمادها، پیپ گفته می‌شود. یعنی مثلا در نماد USD/CAD، اگر عدد ظاهر شده روی چارت قیمتی ۱.۳۲۱۷۹ باشد، به رقم چهارم بعد از ممیز یعنی ۷، پیپ گفته می‌شود. حال اگر این نرخ به عدد ۱.۳۲۱۹۹ برسد، اصطلاحا گفته می‌شود که نماد USD/CAD، ۲ پیپ رشد کرده است.

پیپ به معامله‌گران کمک می‌کند تا ارزش تغییرات قیمت را بهتر درک کنند. با استفاده از پیپ، معامله‌گران می‌توانند حد ضرر و سود خود را مشخص کرده و به طور موثرتری ریسک‌ها را مدیریت نمایند.

مفهوم پیپ در فارکس

برای درک بهتر اینکه چرا باید بدانیم پیپ چیست، از نماد و اعداد مثال بالا استفاده می‌کنیم. فرض کنید که نماد USD/CAD در حال حاضر در قیمت ۱.۳۲۱۷۹ قرار دارد. این عدد یعنی چه؟

یعنی اگر شما بخواهید ۱ واحد دلار (USD) را به دلار کانادا (CAD)تبدیل کنید، ۱.۳۲۱۷۹ واحد از دلار کانادا به شما می‌رسد. یا اگر یک واحد دلار کانادا بدهید، به شما ۰.۷۵۶۵۴ واحد از دلار آمریکا برمی‌گردد که یعنی دلار آمریکا ارزشمندتر است.

حال فرض کنید که این نماد، ۱۰۰ پیپ افزایش یابد. پس نرخ جدید ۱.۳۳۱۷۹ خواهد بود. یعنی اگر شما یک دلار آمریکا بفروشید، ۱.۳۳۱۷۹ از دلار کانادا به شما می‌رسد. یا در مقابل اگر یک واحد دلار کانادا بفروشید، مقدار ۰.۷۵۰۸۶ دلار آمریکا می‌گیرید.

این مثال به ما نشان می‌دهد که هر پیپ بالا یا پایین رفتن قیمت یک نماد معاملاتی، می‌تواند برای ما سود یا ضرر باشد. پس بسیار مهم است که این مفهوم یعنی پیپ در فارکس را به درستی درک کنیم.

پیپت در فارکس چیست؟

احتمالا به این موضوع دقت کرده‌اید که در مثال‌های بالا، اعداد بعد از ممیز ۵ رقم هستند. عدد چهارم که پیپ نامیده شد. به عدد پنجم بعد از ممیز، پیپت (Pippette) یا پوینت (Point) گفته می‌شود. در عمل پیپت، یک واحد کوچکتر از پیپ و نشان‌دهنده حرکت قیمت به مقدار ۰.۰۰۰۰۱ واحد است. یا به شکل راحت‌تر می‌توان گفت هر پیپ، ۱۰ پیپت است.

برای مثال می‌توان گفت که حرکت قیمت USD/CAD از ۱.۳۲۱۷۹ به ۱.۳۲۱۷۵، نشان‌دهنده ۴ پیپت یا پوینت در جهت نزول است.

می‌توان گفت که تقریبا تمام بروکرهای فارکس، نمایش اعداد جفت ارزها را با ۵ رقم اعشار به کاربران خود ارائه می‌دهند. اما استفاده از پیپ در فارکس و شناخت آن به عنوان واحد اصلی حرکت قیمت، به یک استاندارد جهانی بین تمامی معامله‌گران تبدیل شده است و کمتر کسی از پیپت صحبت می‌کند.

استثنا در پیپ؛ جفت ارزهای ژاپن و طلا

گفتیم که پیپ در فارکس، همان رقم چهارم بعد از ممیز در نمادها است. اما نمادهای معاملاتی که یک طرف آن ین ژاپن (JPY) باشد، چهار رقم بعد از اعشار ندارند! این نمادها تنها ۳ رقم ممیزی دارند. در جفت ارزهای متشکل از ین ژاپن (JPY) به رقم دوم بعد از ممیز، پیپ گفته می‌شود.

مثلا در زمان نگارش این مقاله، جفت ارز USD/JPY، با مقدار ۱۴۰.۹۷۶ معامله می‌شود. به عدد دوم بعد از ممیز یعنی ۷، پیپ و به عدد سوم بعد از ممیز یعنی ۶، پیپت گفته می‌شود.

همچنین عدد نرخ معاملات طلا (XAU) به شکل ۴ رقم صحیح و ۲ رقم اعشار نمایش داده می‌شود. به عنوان مثال در زمان نگارش این مقاله، نماد معاملاتی طلا به دلار آمریکا (XAU/USD) عدد ۲۰۶۲.۸۴ را نشان می‌دهد. در نماد طلا، رقم اول بعد از ممیز پیپ است و رقم دوم بعد از ممیز، پیپت. یعنی در رقم مثال، عدد ۸ پیپ است و عدد ۴ پیپت.

راحت‌ترین راه تشخیص پیپ

پیش‌تر اعلام کردیم که اکثر کارگزاری‌های فارکس، جفت ارزهای معاملاتی را با ۶ رقم نمایش می‌دهند. اما برخی بروکرهای نیز این اعداد را تنها با ۵ رقم نشان می‌دهند که دلیل این کار، استاندارد بودن پیپ بین کاربران و معامله‌گران است و کمتر کسی به پیپت توجه می‌کند. برای جلوگیری از هرگونه اشتباه در پیدا کردن پیپ در فارکس، می‌توانید یک کار ساده انجام دهید. این روش برای تمامی نمادهای جفت ارزی، طلا و ین ژاپن قابل استفاده است.

بدین شکل که به اعشار کاری نداشته باشید و رقم پنجم از سمت چپ را پیپ بنامید. یعنی نرخ مقابل خود را بدون ممیز در نظر گرفته و از سمت چپ شروع به شمارش کنید. رقم پنجم، پیپ است.

مثلا در نرخ ۱.۰۱۰۴۷، اگر ممیز را نادیده بگیریم و از سمت چپ جلو بیاییم، رقم پنجم از سمت چپ پیپ خواهد بود که در این مثال عدد ۴ است. یا در نرخ ۱۲۹.۴۱۸، رقم پنجم از سمت چپ، عدد یک خواهد بود که همان پیپ است. یا در نرخ ۱۹۷۵.۳۷، رقم پنجم از سمت چپ، ۳ می‌شود که پیپ است.

در نظر بگیرید که این روش برای نمادهایی با ۶ رقم کارآمد است و مثلا برای جفت ارز نقره به دلار (XAG/USD) که در کل از ۵ رقم تشکیل شده است، قابل استفاده نخواهد بود. پیپ در نقره، رقم دوم بعد از ممیز است، مثلا در نرخ ۲۴.۳۸۱، عدد ۸ نشان‌دهنده پیپ و عدد یک، نشان‌دهنده پیپت است.

یک اشتباه رایج در مورد طلا

بسیاری از کاربران و معامله‌گران فارکس معتقد هستند که جفت ارزهای طلا (Gold) که همه آن را با XAU می‌شناسند، پیپت ندارد و رقم دوم بعد از اعشار، نشان‌دهنده پیپ در این نماد است. مثلا در نرخ ۲۰۷۴.۶۳، عدد ۳ پیپ است. اما این موضوع اشتباه است!

شاید مرجع درست برای انتخاب پیپ در فارکس برای جفت ارزهای مختلف مخصوصا طلا، نرم‌افزار متاتریدر باشد. این پلتفرم معاملاتی محبوب در تمام دنیا کاربر دارد. ما نیز برای بررسی رقم پیپ در طلا به نسخه ۵ نرم‌افزار متاتریدر مراجعه کردیم.

بیشتر بخوانید: راهنمای جامع آموزش متاتریدر ۵، صفر تا صد نصب تا معامله

در تصویر زیر می‌توانید موضوع مورد صحبت را به وضوح مشاهده کنید. همان طور که می‌بینید، ما بین دو نقطه با استفاده از ابزار Crosshair یک خط رسم کردیم. اگر دو عدد مشخص شده در سمت راست را از یکدیگر کم کنیم، نتیجه‌ی آن عدد ۱.۵۵ می‌شود. در میانه تصویر نیز این عدد در کنار خود ابزار Crosshair نمایش داده شده است. می‌توان دید که این عدد به شکل “points 155” ظاهر شده است.

تصویری از چارت قیمتی جفت طلا به دلار (XAU/USD) در نرم افزار متاتریدر 5 که روی آن با استفاده از ابزار Crosshair، مقدار پیپ و پوینت بین دو نقطه از چارت نمایش داده شده است. پیپ در فارکس چیست؟ معرفی و نحوه محاسبه هر Pip
چارت قیمتی جفت طلا به دلار (XAU/USD) در نرم افزار متاتریدر ۵ که روی آن با استفاده از ابزار Crosshair، مقدار پیپ و پوینت بین دو نقطه از چارت نمایش داده شده است.

با توجه به این موضوع که Point همان پیپت است، می‌فهمیم که اختلاف این دو عدد ۱۵۵ پیپت یا همان ۱۵.۵ پیپ است. بنابراین، در جفت ارز طلا به دلار (XAU/USD)، رقم اول بعد از ممیز، پیپ است و رقم دوم بعد از ممیز، پیپت نامیده می‌شود.

تاریخچه پیپ در فارکس

پیدایش و تکامل مفهوم پیپ

تاریخچه پیپ در فارکس به دوران اولیه شکل‌گیری بازارهای مدرن ارزی باز می‌گردد. در اوایل، بازارهای ارزی با ساختارهای ناپایدار و نرخ‌های تبدیل ارزی که به صورت دستی و بدون دقت بالا محاسبه می‌شدند، فعالیت می‌کردند. به تدریج، با ورود تکنولوژی و نیاز به دقت بیشتر در معاملات، نیاز به یک واحد استاندارد برای اندازه‌گیری تغییرات کوچک قیمت، بیش از پیش احساس شد.

در دهه‌های اولیه فعالیت بازار فارکس، مفهوم پیپ به عنوان یک استاندارد صنعتی شکل گرفت. این واحد اجازه می‌داد تا معامله‌گران با دقت بیشتری تغییرات قیمت در جفت‌های ارزی را پیگیری کنند. به مرور زمان، با گسترش بازارهای جهانی و ورود فناوری‌های جدید، این سیستم نیز تکامل یافت.

نقش پیپ در استانداردسازی بازارهای ارزی

پیپ به عنوان یک استاندارد در بازارهای ارزی، نقش مهمی در استانداردسازی و همگن‌سازی معاملات داشته است. با وجود پیپ، معامله‌گران و سرمایه‌گذاران از سراسر جهان توانستند به طور یکسان تغییرات قیمت در بازارهای مختلف را اندازه‌گیری کنند، که این امر به بهبود شفافیت و کارایی بازارها کمک کرد.

تأثیر فناوری بر مفهوم پیپ

با ورود فناوری‌های مدرن و سیستم‌های معاملاتی الکترونیکی، دقت و کاربرد پیپ تقویت شد. سیستم‌های معاملاتی پیشرفته امکان ردیابی و محاسبه تغییرات قیمت را به صورت لحظه‌ای و با دقت بسیار بالا فراهم آوردند. این امر باعث شد تا پیپ در فارکس نه تنها به عنوان یک واحد اندازه‌گیری، بلکه به عنوان یک ابزار حیاتی در تحلیل تکنیکال و برنامه‌ریزی استراتژی‌های معاملاتی مورد استفاده قرار گیرد.

تکامل پیپ در بازارهای مدرن

در دنیای مدرن معاملات فارکس، پیپ نقشی حیاتی در ارزیابی ریسک، مدیریت سرمایه و تصمیم‌گیری‌های استراتژیک ایفا می‌کند. این واحد به عنوان یک عنصر کلیدی در تعیین حد ضرر و سود (Stop Loss و Take Profit) و محاسبه سود و زیان معاملات به کار می‌رود. همچنین، با گسترش بازارهای ارز دیجیتال و دیگر دارایی‌های مالی، مفهوم پیپ به بخش‌های دیگر مانند بازار ارزهای دیجیتال نیز گسترش یافته و به عنوان یک ابزار استاندارد در سراسر بازارهای مالی شناخته می‌شود.

در نهایت، تاریخچه پیپ در فارکس نشان‌دهنده تکامل و انطباق این بازار با نیازهای معامله‌گران و پیشرفت‌های فناوری است. پیپ به عنوان یک واحد استاندارد، نقش محوری در تسهیل معاملات و افزایش کارایی و شفافیت در بازارهای مالی داشته است.

مزایا و معایب استفاده از پیپ در فارکس

تا این بخش از مقاله چند بار اشاره شد که استفاده از پیپ باعث افزایش دقت و هدفمند شدن معاملات تریدرها می‌شود و به آن‌ها کمک می‌کند تا بر عوامل مختلفی مانند میزان ریسک و سود و مدیریت سرمایه کنترل داشته باشند. حال می‌خواهیم مزایا و معایب پیپ را به شکل بهتری بررسی کنیم.

مزایای پیپ در فارکس

اندازه‌گیری دقیق تغییرات قیمت

پیپ اجازه می‌دهد تا معامله‌گران تغییرات قیمت در جفت‌های ارزی را به صورت دقیق و استاندارد اندازه‌گیری کنند، که این امر در تحلیل دقیق بازار کمک کننده است.

کمک به مدیریت ریسک

با استفاده از پیپ در فارکس، معامله‌گران می‌توانند حد ضرر (Stop Loss) و حد سود (Take Profit) را دقیق‌تر تعیین کرده و ریسک معاملات خود را مدیریت کنند.

سهولت در تحلیل و تصمیم‌گیری

پیپ به معامله‌گران کمک می‌کند تا تصمیمات معاملاتی را بر اساس داده‌های قابل اندازه‌گیری و قابل مقایسه اتخاذ کنند، که این امر منجر به افزایش کارایی معاملات می‌شود.

افزایش شفافیت در بازار

پیپ به عنوان یک استاندارد صنعتی عمل کرده و به افزایش شفافیت در بازار فارکس کمک می‌کند، زیرا تمام معامله‌گران تغییرات قیمت را به یک شکل درک می‌کنند.

معایب پیپ در فارکس

پیچیدگی در محاسبات

برای معامله‌گران تازه‌کار، محاسبه ارزش پیپ و درک نحوه تاثیرگذاری آن بر معاملات ممکن است کمی پیچیده باشد.

تاثیر نرخ تبدیل بر ارزش پیپ

نرخ تبدیل ارز می‌تواند بر ارزش پیپ تاثیر بگذارد، به خصوص در معاملات با جفت‌های ارزی که دلار آمریکا ارز مظنه یا ارزش‌گذاری شده نیست. این امر می‌تواند محاسبه ارزش پیپ را پیچیده‌تر کند.

نیاز به دقت بالا در ورود داده‌ها

در هنگام استفاده از پیپ برای تعیین حد ضرر و سود، دقت بالا در ورود داده‌ها ضروری است. اشتباهات در ورود داده‌ها می‌تواند منجر به نتایج نامطلوب در معاملات شود.

محدودیت‌ها در معاملات با حجم کم

در معاملات با حجم کمتر، ارزش پیپ کمتر است، که می‌تواند کنترل دقیق بر روی سود و زیان را برای معامله‌گران خرد دشوارتر کند.

در نهایت، در حالی که پیپ ابزاری کارآمد و مفید در معاملات فارکس است و به معامله‌گران در اندازه‌گیری دقیق تغییرات قیمت و مدیریت ریسک کمک می‌کند، درک صحیح و دقیق آن نیازمند زمان و تجربه است. معامله‌گران باید به خوبی با مفهوم پیپ آشنا شوند تا بتوانند از مزایای آن بهره‌مند شوند و معایب آن را به حداقل برسانند.

تصویری که در آن عبارت PIP و معنی کامل آن نمایش داده شده و همچنین با دو مثال، گفته شده که رقم پیپ در جفت ارزهای اصلی و جفت هایی که ین ژاپن در آن است، در کجای نرخ قرار دارد. پیپ در فارکس چیست؟ معرفی و نحوه محاسبه هر Pip
نحوه محاسبه PIP در فارکس

هر پیپ چند دلار است؟

برای پاسخ به این سوال، ابتدا باید درباره حجم معامله صحبت کنیم. احتمالا می‌دانید که حجم معامله در فارکس با واحد لات (Lot) معرفی می‌شود. در حالت استاندارد، یک لات معامله به معنی ۱۰۰،۰۰۰ واحد از ارز دلار است.

حال اگر بخواهیم معادله پیپ به دلار را تعریف کنیم، از آنجایی که یک پیپ معادل ۰.۰۰۰۱ در جفت ارزها است، پس از ضرب این عدد در ۱۰۰،۰۰۰، نتیجه حاصل خواهد شد.

۱۰۰،۰۰۰ × ۰.۰۰۰۱ = ۱۰ دلار

می‌دانیم که همیشه معاملات ما با حجم ثابت یک لات انجام نخواهد شد. پس برای درک بهتر محاسبه پیپ به دلار، می‌توانید از جدول زیر استفاده کنید.

حجم معامله به لاتمحاسبه پیپ به دلار
۱ لات۱۰ دلار
۰.۱ لات۱ دلار
۰.۰۱ لات۰.۱ دلار
۵ لات۵۰ دلار
۰.۵ لات۵ دلار
۰.۰۵ لات۰.۵ دلار

در نظر داشته باشید که این جدول به عنوان یک مثال برای شما آورده شده است. به شکل عمومی می‌توانید برای محاسبه ارزش هر پیپ در فارکس به دلار، از یک فرمول ساده استفاده کنید. بدین صورت که حجم معامله به لات را در یک واحد لات کامل (عدد ۱۰۰،۰۰۰) ضرب کرده و سپس یک پیپ یعنی ۰.۰۰۰۱ ضرب کنید.

مثلا در انجام یک معامله با حجم ۰.۰۷ لات، ارزش هر پیپ در فارکس به دلار به شکل زیر خواهد بود:

۰.۰۷ × ۱۰۰،۰۰۰ × ۰.۰۰۰۱ = ۰.۷ دلار

به شکل خلاصه می‌توانید حجم معامله خود را به لات در عدد ۱۰ ضرب کنید. مثلا حجم معامله اگر ۰.۰۷ لات باشد، هر پیپ ۰.۷ دلار ارزش خواهد داشت.

بیشتر بخوانید: اصطلاحات فارکس، معرفی ۳۱ اصطلاح مهم

در حالت کلی، هر زمانی که معامله‌ای به حجم یک لات داشته باشیم، هر پیپ حرکت در هر جفت ارز به معنی ۱۰ واحد سود از جنس طرف دوم یا ارز متقابل است. مثلا یک پیپ حرکت صعودی در یک لات معامله روی جفت ارز AUD/CAD، به معنی ۱۰ واحد سود به دلار کانادا است.

حال سوال این است که آیا اندازه هر پیپ حرکت با ارزش هر پیپ یکسان است؟ خیر! پس چگونه می‌توانیم ارزش هر پیپ در فارکس را محاسبه کنیم؟ برای پاسخ به این سوال باید چند فاکتور متفاوت را با یکدیگر ترکیب کنیم که آن‌ها را در ادامه مقاله بررسی می‌کنیم.

نحوه محاسبه ارزش هر پیپ در فارکس

پیش‌تر عنوان کردیم زمانی که یک جفت ارز رشد می‌کند، یعنی ارزش ارز متقابل (ارز دوم) کاهش می‌یابد و اگر مثلا هر واحد ارز اول، ۲ واحد از ارز دوم بوده، حال باید ۲.۵ واحد برای آن بپردازیم. برای یادآوری این صحبت، مثال مربوط به سرفصل “مفهوم پیپ در فارکس” را مجدد مطالعه کنید.

در بخش قبل نیز گفتیم که برای هر لات معامله، یک پیپ حرکت معادل ۱۰ واحد از ارز متقابل ارزش دارد. اما این دو مفهوم با یکدیگر تفاوت دارند. یعنی ارزش هر پیپ با سود یا ضرر حاصل از یک پیپ حرکت متفاوت است.

برای محاسبه پیپ باید از فرمول زیر استفاده کنیم (از راست به چپ بخوانید):

ارزش پیپ = (اندازه معامله × اندازه پیپ) ÷ نرخ تبدیل ارز

برای درک بهتر این فرمول، چند مثال عددی را بررسی می‌کنیم.

مثال اول:

فرض کنید یک معامله‌گر یک لات استاندارد (معادل ۱۰۰،۰۰۰ واحد ارز پایه) از جفت ارز EUR/USD را معامله می‌کند و نرخ تبدیل برابر با ۱.۱۲۰۰ باشد. در این مورد، ارزش پیپ به صورت زیر محاسبه می‌شود:

ارزش پیپ = ( ۱۰۰،۰۰۰ × ۰.۰۰۰۱) ÷ ۱.۱۲۰۰۰ = ۸.۹۲۸ دلار

مثال دوم:

در مثال دوم، فرض کنید معامله‌گر همان یک لات استاندارد را از جفت ارز USD/JPY با نرخ تبدیل ۱۱۰.۰۰ معامله می‌کند. در جفت‌های ارزی با ین ژاپن، یک پیپ برابر با ۰.۰۱ است. ارزش پیپ در این مثال به صورت زیر است:

ارزش پیپ = (۱۰۰،۰۰۰ × ۰.۰۱) ÷ ۱۱۰.۰۰ = ۹.۰۹ دلار

مثال سوم:

در این مثال، فرض کنید معامله‌گر نصف لات از GBP/USD را با نرخ تبدیل ۱.۳۰۰۰ معامله می‌کند. ارزش پیپ در این مثال به صورت زیر خواهد بود:

ارزش پیپ = (۵۰،۰۰۰ × ۰.۰۰۰۱) ÷ ۱.۳۰۰۰ = ۳.۸۴۶ دلار

شاید این مثال‌ها بتواند ذهن شما را برای درک پیپ در فارکس و نحوه محاسبه پیپ آماده کند. اما اگر همچنان این مفهوم برای شما کامل تفهیم نشده، پیشنهاد می‌کنیم از ابزار ماشین حساب فارکس استفاده کنید تا بتوانید با سرعت و دقت، تبدیل نرخ‌ها و محاسبه ارزش پیپ در فارکس را انجام دهید.

سخن پایانی

پیپ در فارکس به عنوان یکی از مهم‌ترین عناصر در معاملات، نقش اساسی در تحلیل و استراتژی معاملاتی دارد. درک صحیح از پیپ و استفاده موثر از آن می‌تواند به معامله‌گران کمک کند تا به نتایج موفقیت‌آمیزتری دست یابند. البته با توجه به وجود ماشین حساب‌های فارکس که به سرعت می‌توانند محاسبه هر پیپ در فارکس و محاسبه پیپ به دلار را انجام دهند، درک کامل این مفهوم برای شما برگ برنده نخواهد بود و می‌توانید پس از مطالعه و کسب اطلاعات اولیه، از آن گذر کنید.

امتیاز این نوشته:

میانگین امتیازها: 0 / 5. تعداد آرا: 0

اولین نفری باشید که به این نوشته امتیاز می‌دهید

این مطالب مرتبط را هم بخوانید:

به اشتراک بگذارید

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *