اگر در بازار مالی ارزهای دیجیتال فعالیت داشته باشید، قطعا اصطلاح هاوینگ در ارز دیجیتال یا هاوینگ بیت کوین یا هَوینگ به گوشتان خورده است. اصطلاح هاوینگ (Halving) در دنیای رمز ارزها به معنی فرآیندی است که طی آن، پاداش استخراج یا همان ماین کردن (Mine) یک بلاک جدید نصف می‌شود. در این مقاله قصد داریم تا هاوینگ بیت کوین، زمان‌بندی هاوینگ و تاثیرات آن را بررسی کنیم، پس تا پایان مقاله با پیپسیلون همراه باشید.
هاوینگ چیست؟
پیش از آن که بخواهیم راجع به هاوینگ بیت کوین صحبت کنیم، بد نیست که معنای هاوینگ در ارز دیجیتال را درک کنیم. ابتدا باید بگوییم که واژه هاوینگ (Halving) در زبان انگلیسی به معنی “نصف شدن” یا “نصف کردن” است.
می‌دانیم که بلاک چین به شبکه‌ای از بلاک‌های پشت سر هم گفته می‌شود که هر کدام اطلاعات مشخصی را در خود ذخیره می‌کنند. با تکمیل شدن هر بلاک و بسته شدن آن، اصطلاحا بلاک جدید ماین (استخراج) می‌شود و به کسی که این کار را انجام می‌دهد، ماینر یا استخراج‌کننده گفته می‌شود.
این ماینرها در کنار استخراج بلاک‌های جدید، باید فرآیند تایید تراکنش‌های شبکه را نیز انجام دهند و با انجام این کارها، پاداشی به شکل رمز ارز بلاک چینی که در آن فعالیت دارند، دریافت می‌کنند. حال در نظر بگیرید اگر میزان پاداشی که هر ماینر دریافت می‌کند در طول زمان ثابت باشد، چه می‌شود؟
قطعا حجم عرضه در آن رمز ارز مشخص بسیار زیاد می‌شود و افزایش عرضه می‌تواند ارزش آن را کاهش دهد. برای کنترل این موضوع، فرآیند هاوینگ یا نصف شدن به برنامه نویسی بلاک چین‌ها اضافه شد. هاوینگ در هر بلاک چین به این موضوع اشاره دارد که با ایجاد شرایطی خاص، مانند رسیدن به زمان مشخص یا تعداد بلاک ایجاد شده مشخص، مقدار پاداش دریافتی هر ماینر نصف می‌شود. این موضوع باعث کاهش و کنترل عرضه یک کوین در بازار رمز ارزها می‌شود و ارزش آن را حفظ می‌کند.
هاوینگ بیت کوین (Bitcoin Halving) چیست؟
هاوینگ بیت کوین رویدادی است که به طور خودکار تعداد واحدهای جدید بیت کوین (BTC) که از طریق فرآیند استخراج ارز دیجیتال وارد گردش می‌شوند را طی زمان مشخصی کاهش می‌دهد.
این فرآیند تقریبا هر چهار سال یک بار رخ می‌دهد و هر بار به تدریج نرخ انتشار بیت کوین‌های تازه استخراج‌شده را ۵۰ درصد کاهش می‌دهد. برخلاف ارزهای فیات سنتی که در آن‌ها مقامات مرکزی می‌توانند عرضه پول را به دلخواه تنظیم کنند، بیت کوین حداکثر عرضه واقعا محدود و یک جدول زمانی انتشار کاملا شفاف و تحت کنترل با برنامه‌ای مشخص دارد.
این امر باعث شده است که برخی افراد، بیت کوین (BTC) را به عنوان یک دارایی بالقوه قدرتمند برای ذخیره ارزش، به ویژه در مناطقی که ارزهای دولتی با سقوط مواجه شده‌اند، در نظر بگیرند.
نصف شدن بیت کوین، یک رویداد مهم در دنیای ارزهای دیجیتال است. همان طور که گفته شد این رویداد تقریبا هر چهار سال یا پس از استخراج هر ۲۱۰،۰۰۰ بلاک اتفاق می‌افتد. هدف اصلی هاوینگ بیت کوین، کنترل عرضه بیت کوین‌های جدید وارد شده به بازار و تقلید از فلزات گرانبها مانند طلا است تا با ایجاد کمبود و سایر ویژگی‌های کاهش تورم، بتواند ارزش بیت کوین را در طول زمان حفظ کرده و افزایش دهد.
بیشتر بخوانید: بلاک چین چیست و چگونه کار می‌کند؟
مفهوم نصف شدن بیت کوین توسط خالق مستعار آن، ساتوشی ناکاموتو، در پروتکل بیت کوین تعبیه شده است تا اطمینان حاصل شود که بیت کوین یک منبع کمیاب باقی می‌ماند. با کاهش پاداش استخراج، نرخ ایجاد بیت کوین‌های جدید و افزودن آن به کل عرضه، کاهش می‌یابد. این مکانیسم برای مقابله با فشارهای تورمی و حفظ قدرت خرید بیت کوین طراحی شده است.
بیت کوین چه تفاوتی با پول معمولی دارد؟
برای اینکه مفهوم هاوینگ بیت کوین (نصف شدن پاداش استخراج بیت کوین) را بهتر درک کنیم، لازم است که اول بفهمیم بیت کوین چه فرقی با پول‌های دولتی مثل دلار آمریکا دارد. سیاست‌های پولی که بر روی ارزهای ملیِ دولتی حکومت می‌کنند، می‌توانند بر اساس صلاحدید یک مرجع مرکزی تغییر کنند. این مرجع مرکزی معمولا بانک مرکزی یا دولت یک کشور است. سیاست پولی روشی است که بانک مرکزی به وسیله آن، میزان پولی که در چرخه اقتصاد کشور قرار دارد را کنترل می‌کند.
با استفاده از سیاست‌های پولی، دولت‌ها می‌توانند عرضه پول خود را با ایجاد واحدهای ارزی به دلخواه خود اصلاح کنند. برای جلوگیری از عدم پرداخت بدهی‌های خود، دولت‌ها اغلب افزایش عرضه پول خود را انتخاب کرده‌اند. افزایش عرضه پول به دولت‌ها این امکان را می‌دهد تا از ارز تازه ایجاد شده برای انجام تعهدات بدهی گذشته خود استفاده کنند.
فرآیند ایجاد واحدهای جدید پول (افزایش عرضه پول) باعث کاهش ارزش پول می‌شود. کاهش ارزش یعنی اینکه با هر واحد پول، می‌شود تعداد کالاهای کمتری خرید. در علم اقتصاد، به این مفهوم که چه تعداد کالا با یک واحد پول می‌توان خرید، «قدرت خرید» گفته می‌شود.
ایجاد واحدهای پولی در تعداد زیاد و قرار دادن آن‌ها در چرخه اقتصاد می‌تواند باعث تورم شود. تورم یعنی بالا رفتن قیمت کالاها و خدمات در کلِ اقتصاد و به طبع یعنی کاهش قدرت خرید.
حال باید پرسید که بیت کوین چه تفاوتی دارد؟
برخلاف پول‌های رایج (فیات)، بیت کوین یک پروتکل مالی کاملا غیر متمرکز و کنترل‌شده با برنامه‌ریزی مشخص است. هیچ دولت، بانک مرکزی یا دارنده بیت کوینی نمی‌تواند قوانین بیت کوین را نادیده بگیرد یا خودش تصمیم بگیرد که پروتکل چگونه باید عمل کند.
واحدهای جدید بیت کوین بر اساس یک برنامه زمانیِ ثابت تولید می‌شوند که ساتوشی ناکاموتو، خالق ناشناس بیتکوین در زمان راه‌اندازی، آن را درون پروتکل BTC قرار داده است. این قوانین با روش کدنویسی سخت (Hard Coding) یا هارد-کدینگ در کد منبع بیت کوین کدگذاری شده‌اند و تنها با اجماع اکثریت از همه گره‌های شبکه، قابل تغییر هستند.
چگونه فرآیند هاوینگ بیت کوین کار می‌کند؟
از آنجایی که بیت کوین یک پروتکل مالی غیر متمرکز و کنترل شده توسط برنامه است، هاوینگ بیت کوین به صورت خودکار و از طریق یک برنامه کامپیوتری انجام می‌شود. همان طور که گفته شد هیچ مقام یا نهاد یا فردی نمی تواند تصمیم بگیرد که این فرآیند را تغییر دهد.
ساتوشی ناکاموتو، قوانین مربوط به نصف شدن را برای اطمینان از کارایی و دوام بلندمدت بیت کوین طراحی کرد. این انتخاب در نهایت باعث شد قوانین بیت کوین قابل تغییر توسط جامعه باقی بماند، اما تاکنون پدیده هاوینگ همچنان پابرجا و بدون تغییر مانده است.
از آنجایی که همه تغییرات پیشنهادی باید مورد اجماع همه شرکت‌کنندگان در شبکه جهانی بیت کوین قرار گیرد، این تغییرات به ندرت اتفاق می‌افتد. به طور خلاصه، کاربران از نحوه عملکرد این سیستم راضی هستند.
در حال حاضر، رویدادهای هاوینگ بیت کوین بر اساس مجموعه‌ای دقیق از پارامترها عمل می‌کنند که از زمان ایجاد آن‌ها توسط ساتوشی تغییری نکرده است.
- نصف شدن هر ۲۱۰،۰۰۰ بلاک تراکنش رخ می‌دهد. رسیدن به این تعداد تراکنش تقریبا چهار سال طول می‌کشد.
- پروتکل بیت کوین به طور خودکار مقدار بیت کوین‌های تازه استخراج شده که به عنوان پاداش بلاک بین استخراج‌کنندگان برنده توزیع می‌شود را ۵۰ درصد کاهش می‌دهد. استخراج‌کنندگان در چرخه هاوینگ بعدی، نصف پاداش بلاکی را که از ۲۱۰،۰۰۰ بلاک قبلی دریافت کرده بودند، دریافت خواهند کرد.
- هاوینگ بیت کوین تا زمانی که عرضه در گردش سکه‌های BTC به حداکثر عرضه ۲۱ میلیون برسد، ادامه خواهد داشت.
- هنگامی که تعداد بیت کوین در گردش به ۲۱ میلیون برسد، پروتکل بیت کوین دیگر واحدهای جدیدی را در پاداش های بلاکی بعدی منتشر نخواهد کرد.
- انتظار می‌رود این رویداد (آخرین هاوینگ بیت کوین) در حدود سال ۲۱۴۰ میلادی رخ دهد.
- پس از این زمان، استخراج‌کنندگان احتمالا مجبور خواهند شد فقط با دریافت کارمزد تراکنش‌ها برای پردازش پرداخت‌های شبکه بیت کوین به فعالیت خود ادامه دهند.
هاوینگ بیت کوین چه تاثیری روی قیمت آن دارد؟
با نگاهی به تغییرات قیمتی تاریخی، به وضوح می‌توان دید که افزایش چشمگیر قیمت پس از هر رویداد هاوینگ بیت کوین رخ داده است:
- هاوینگ اول: افزایش ۹،۵۲۰ درصدی قیمت طی ۳۶۵ روز بعد از آن
- هاوینگ دوم: افزایش ۳،۴۰۲ درصدی قیمت طی ۵۱۸ روز بعد از آن
- هاوینگ سوم: افزایش ۶۵۲ درصدی قیمت طی ۳۳۵ روز بعد از آن
بر اساس این اطلاعات، میانگین زمان مورد انتظار برای رسیدن قیمت به اوج خود بعد از هر بار هاوینگ، حدود ۴۰۶ روز است.
البته، عملکرد گذشته تضمینی برای نتایج آینده نیست. در حالی که بسیاری بر این باورند که هاوینگ، عامل اصلی این افزایش قیمت‌ها بوده است، اما نمی‌توانیم به طور قطع این موضوع را تایید کنیم.
نگاهی به تاریخچه زمان هاوینگ بیت کوین
تا زمان نگارش این مقاله، ارز دیجیتال بیت کوین سه بار تحت فرآیند هاوینگ قرار گرفته است. همان طور که بررسی کردیم هر کدام از این هاوینگ‌ها توانسته‌اند قیمت بیت کوین را تا حد خوبی افزایش دهند.
در جدول زیر به شکل کامل، وضعیت بیت کوین در مسیر این سه هاوینگ به همراه هاوینگ بعدی را مشاهده می‌کنید:
| شماره هاوینگ | تاریخ هاوینگ بیت کوین | ارتفاع بلاک | میزان کاهش پاداش بلاک جدید | قیمت در زمان هاوینگ بیت کوین | کمترین قیمت تا زمان هاوینگ بعدی | بیشترین قیمت تا زمان هاوینگ بعدی |
|---|---|---|---|---|---|---|
| هاوینگ اول | ۲۸ نوامبر ۲۰۱۲ | ۲۱۰،۰۰۰ | از ۵۰ واحد به ۲۵ واحد | ۱۲.۴ دلار | ۱۲.۴ دلار | ۱۱۷۰ دلار |
| هاوینگ دوم | ۹ جولای ۲۰۱۶ | ۴۲۰،۰۰۰ | از ۲۵ واحد به ۱۲.۵ واحد | ۶۸۰ دلار | ۵۳۵ دلار | ۱۹۴۰۰ دلار |
| هاوینگ سوم | ۱۱ می ۲۰۲۰ | ۶۳۰،۰۰۰ | از ۱۲.۵ واحد به ۶.۲۵ واحد | ۸۵۹۰ دلار | ۸۵۹۰ دلار | ۷۳۷۷۷ دلار |
| هاوینگ چهارم | ۲۰ آوریل ۲۰۲۴ | ۸۴۰،۰۰۰ | از ۶.۲۵ واحد به ۳.۱۲۵ واحد | – | – | – |
با بررسی جدول بالا و تصویر زیر متوجه می‌شویم که تاریخ هاوینگ بیت کوین برای معامله‌گران و سرمایه‌گذاران حوزه ارزهای دیجیتال بسیار اهمیت دارد، چرا که با هر بار رخداد هاوینگ، قیمت بیت کوین به شکل خوبی رشد کرده است.
چه تعداد هاوینگ بیت کوین باقی مانده است؟
از مجموع ۲۱ میلیون بیت کوینی که در نهایت وجود خواهند داشت، چیزی در حدود ۱۹ میلیون و ۶۷۰ هزار واحد آن در حال حاضر در گردش بازار قرار دارد. برآورد شده است که آخرین بیت کوین در سال ۲۱۴۰ وارد گردش بازار خواهد شد.
برای آشنایی بیشتر با بیتکوین مقاله بیت کوین چیست؟ ۰ تا ۱۰۰ بیتکوین را مطالعه کنید
اگر این محاسبه درست باشد، به این معنی است که از حالا تا آن زمان و با توجه به اینکه هر هاوینگ بیت کوین تقریبا ۴ سال زمان می‌برد، حداقل ۲۹ رویداد هاوینگ دیگر باید به صورت تئوری رخ دهد. نزدیک‌ترین تاریخ هاوینگ بعدی، مربوط به حدود ۲۰ ام آوریل سال ۲۰۲۴ میلادی است.
در جدول پایین می‌توانید زمان هاوینگ بیت کوین از ابتدا تا انتها با جزئیات هر کدام را مشاهده کنید.
استخراج تمام بیت کوین‌ها چه تاثیری دارد؟
غیرممکن است که با قطعیت بدانیم بازار بیت کوین در صد سال آینده چگونه خواهد بود. این احتمال وجود دارد که بهبودهای اساسی در پروتکل و عملکردهای جدید، به استخراج‌کنندگان اجازه دهد تا در آینده تنها با اتکا به کارمزد تراکنش‌های بیت کوین به راحتی به فعالیت خود ادامه دهند.
ما قبلا دیده‌ایم که چگونه نوآوری‌هایی مانند Ordinals باعث افزایش کارمزد تراکنش‌های بیت کوین شده است و به استخراج‌کنندگان این امکان را می‌دهد تا درآمد بیشتری از بلاک‌هایی که کشف می‌کنند به دست آورند.
از طرف دیگر، ممکن است تا آن زمان بشر انرژی پاک نامحدودی کشف کرده باشد و راه‌های بسیار کارآمدتری برای استخراج بیت کوین (Bitcoin) با هزینه‌های جاری تقریبا صفر پیدا کند. فقط گذر زمان این موضوعات را مشخص خواهد کرد.
سخن پایانی
هالوینگ بیت کوین یکی از هیجان‌انگیزترین و خلاقانه‌ترین ویژگی‌های این رمز ارز محبوب است. نه تنها به نظر می‌رسد که هاوینگ اثرات مثبت مکرری بر قیمت BTC در بازار داشته و خواهد داشت، بلکه قابل پیش‌بینی بودن و شفافیت این فرآیندها، عوامل کلیدی هستند که بیت کوین را از ارزهای فیات و سایر انواع دارایی‌ها متمایز می‌کنند.
اگر می‌خواهید زمان دقیق هاوینگ بیت کوین در ۲۰۲۴ را زیر نظر داشته باشید، می‌توانید شمارنده معکوس این رویداد را در سایت ما و یا از طریق پلتفرم‌هایی مانند Watcher.Guru مشاهده نمایید.
یک پاسخ
ممنون از مطالب مفید و کاربردیتان