تعیین حجم معامله در فارکس و بازارهای مالی بسیار مهم است، زیرا مستقیما بر میزان ریسک و پتانسیل سود هر معامله تاثیر میگذارد. این کار به معاملهگران این امکان را میدهد تا ریسک خود را کنترل کرده و از سرمایه خود محافظت کنند. درک سایز حجم معامله که در بین تریدرها با عنوان “لات معامله” نیز معروف است، به معاملهگران کمک میکند تا تصمیمات آگاهانهای پیرامون تجارت خود بگیرند. در این مقاله نحوه محاسبه و تعیین حجم معامله در فارکس را بررسی میکنیم. پس تا پایان مقاله با پیپسیلون همراه باشید.
اندازه لات در فارکس چیست؟
پیش از رسیدن به موضوع تعیین حجم معامله در فارکس، بهتر است چند اصطلاح مورد نیاز را معرفی کنیم. یکی از این اصطلاحات، لات (Lot) است.
به شکل خلاصه، به واحد اندازهگیری حجم معاملات، لات گفته میشود.
اندازه لات، به حجم یا مقدار کل یک جفت ارز که تریدر معامله میکند، اشاره دارد. واحد لات برای اندازهگیری مقدار حجم یک معامله استفاده میشود و در انواع مختلفی از جمله استاندارد، مینی و میکرو وجود دارد. لات استاندارد، رایجترین مقدار است و ۱۰۰،۰۰۰ واحد از ارز پایه را در معاملات فارکس نشان میدهد.
انواع سایز لات
در ادامه با انواع حجم معامله بر حسب واحد لات آشنا میشویم:
لات استاندارد (Standard Lots)
این حجم شامل ۱۰۰،۰۰۰ واحد از ارز پایه است. این نوع لات معمولا توسط معاملهگران باتجربه و سرمایهگذاران بزرگ استفاده میشود.
لات کوچک یا مینی (Mini Lots)
لات مینی شامل ۱۰،۰۰۰ واحد از ارز پایه است. این نوع لات برای معاملهگرانی که میخواهند با ریسک متوسط وارد بازار فارکس شوند، مناسب است.
لات میکرو (Micro Lots)
میکرو لات شامل ۱،۰۰۰ واحد از ارز پایه است. این نوع لات برای تازهکاران یا کسانی که سرمایه کمی دارند، طراحی شده است.
لات نانو (Nano Lots)
نانو لات با ۱۰۰ واحد از ارز پایه، کوچکترین سایز لات به حساب میآید و عمدتا برای معاملات با ریسک بسیار کم و تست استراتژی استفاده میشود.
سایزهای لات غیرمعمول (Exotic Lot Sizes)
این دسته شامل لاتهایی است که استاندارد نشدهاند و در کارگزاریهای مختلف متفاوت هستند. این سایزهای غیرمعمول اغلب برای نیازهای خاص معاملهگران طراحی میشوند. بسته به کارگزاری، میتوانند شامل ۵۰۰ واحد یا ۵۰،۰۰۰ واحد از ارز پایه باشند.
تعیین حجم معامله در فارکس
تعیین حجم معامله در فارکس بر اساس درصد ریسک، یکی از اصول اساسی مدیریت ریسک در معاملات فارکس است. این روش شامل تعیین درصد ثابتی از کل سرمایه معاملاتی است که معاملهگر حاضر است در یک معامله ریسک کند، که به طور معمول حدود ۱% تا ۲% از کل حساب را شامل میشود.
این درصد، ریسک هر معامله برای معاملهگر را نشان میدهد. پس از اینکه معاملهگر میزان ریسک قابل قبول خود را تعیین کرد، میتواند با استفاده از فرمول زیر، سایز لات مناسب برای یک معامله خاص را محاسبه کند:
اجازه دهید این فرمول را با هم بررسی کنیم:
- مقدار موجودی حساب در لحظه: همان مقدار بالانس یا Equity است. یعنی اگر چند معامله باز دارید، برای معامله جدید فقط باید مقدار آزاد سرمایه را در نظر بگیرید و موجودی در لحظه با احتساب معاملات فعال را وارد کنید.
- مقدار ریسک قابل قبول به درصد: همان طور که گفته شد، این مقدار درصدی از ریسک را نشان میدهد که در صورت متضرر شدن آن، حساب شما با مشکل مواجه نشود و این عدد برایتان منطقی باشد که عموم اساتید این حوزه، عدد یک یا دو درصد را پیشنهاد میکنند.
- مقدار حد ضرر بر حسب پیپ: همان استاپ لاس (Stop Loss) مد نظر است. برای محاسبه آن باید فاصله بین نقطه شروع معامله (Entery) و حد ضرر را محاسبه کنید (خود نقطه حد ضرر مد نظر نیست! منظور ما، تعداد پیپ حد ضرر است)
- ارزش هر پیپ: همان پیپ ولیو (Pip Value) است. اگر حساب خود را با دلار شارژ میکنید، در تمامی جفت ارزهایی که سمت دوم آن دلار است، ارزش هر پیپ در لات استاندارد برابر ۱۰ دلار خواهد بود.
بیشتر بخوانید: پیپ در فارکس چیست؟ معرفی و نحوه محاسبه هر Pip
ماشین حساب تعیین حجم معامله در فارکس
اگر حوصله یا وقت تعیین حجم معامله در فارکس را ندارید یا ممکن است با محاسبه حجم معامله، یک موقعیت مناسب را از دست بدهید، راه حل سادهتر، استفاده از ماشین حساب تعیین حجم معامله در فارکس است. این ماشین حسابها، عموما در کنار ابزار تعیین حجم، امکانات دیگری مانند نرخ لحظهای تبدیل ارز، محاسبه ارزش پیپ و محاسبه سود و زیان را نیز به کاربران خود ارائه میدهند.
بدین منظور میتوانید از ماشین حساب فارکس پیپسیلون یا ماشین حساب سایت MyFxBook استفاده نمایید.
با رعایت این روش، معاملهگران اطمینان حاصل میکنند که هر معامله با تحمل ریسک آنها مطابقت دارد و به محافظت از حسابشان در برابر ضررهای قابل توجه کمک میکند. یک نکته حائز اهمیت در رابطه با فرمول بالا این است که نتیجهی صورت کسر، مقدار دلاری است که شما با از دست دادن آن مشکلی ندارید. یعنی اگر برای میزان ریسک، به جای درصدی از کل حساب، به رقم خاصی فکر میکنید، میتوان به جای صورت، عدد مد نظر خود را قرار دهید. این مهم، به استراتژی شما در معاملات ربط دارد و در بخش بعد، برخی از رایجترین این استراتژیها را معرفی میکنیم.
مثال عددی از تعیین حجم معامله در فارکس
فرض کنیم که تریدر X در حساب خود، ۱۰۰۰ دلار سرمایه دارد. وی با تحلیل چارت EUR/USD تصمیم میگیرد که یک معامله از جنس خرید (Long) روی آن باز کند. اگر نقطه شروع معامله ۱.۱۲۰۰ و حد ضرر ۱.۱۱۵۰ و میزان ریسک قابل قبول ۰.۰۲ درصد باشد، در این حالت حجمی که باید با آن معامله را آغاز کند برابر خواهد بود با: (از راست به چپ بخوانید)
مقدار حجم معامله = ( ۱۰۰۰ موجودی × ۰.۰۲ ریسک قابل قبول ) ÷ ( (۱۱۵۰-۱۲۰۰) مقدار حد ضرر × ۱۰ ارزش هر پیپ )
مقدار حجم معامله = (۲۰) ÷ (۵۰۰) = ۰.۰۴ لات
تعیین حجم معامله در متاتریدر
پس از آن که تعیین حجم معامله در فارکس را انجام دادیم، حال باید از این عدد استفاده کنیم. اما چگونه؟
با توجه به این موضوع که اکثر معاملهگران فارکس از پلتفرم معاملاتی متاتریدر (MetaTrader) برای تجارت خود استفاده میکنند، ما نیز در این بخش به آموزش تعیین حجم معامله در فارکس از طریق این نرمافزار میپردازیم. زمانی که شما در MT4 یا MT5 قصد ثبت یک سفارش جدید داشته باشید، بر اساس نوع سفارش باید گزینههای مختلفی را تنظیم کنید.
در هر حالت و مدل از سفارش، یکی از گزینههای مشترکی که باید تنظیم شود، حجم معامله (Lot) است. به جهت تنظیم حجم معامله پس از ورود به بخش سفارش جدید یا همان New Order (از طریق دکمه F9 در صفحه کلید یا گزینه اول از زیرمنوی Tools یا غیره)، باید در بخش Volume عدد مد نظر خود را وارد نمایید.
حداقل و حداکثر حجم معاملات در فارکس
عموما در اکثر بروکرها، حداقل مقدار حجم معاملات، ۰.۰۱ لات در نظر گرفته میشود. در نرمافزار متاتریدر نیز شما نمیتوانید از ۰.۰۱، عددی کمتر وارد کنید. اما برای حداکثر حجم معامله، کارگزاریها تفاوتهای زیادی دارند.
رایجترین سقف قابل تنظیم برای حجم معاملات در فارکس، ۱۰۰ لات است، اما بسته به نوع بروکر و نوع حساب شما، ممکن است این سقف تا ۳۰۰ یا ۵۰۰ لات نیز افزایش داشته باشد. گفتنی است در بروکرهای مخصوصی، حجم معاملات ۵۰ هزار لات نیز ارائه میگردد.
فراموش نکنید که در زمان ثبت نام در یک بروکر، حتما حداقل و حداکثر حجم معاملات آن را بررسی نمایید تا بدون هیچ مشکلی، بتوانید انواع استراتژیهای معاملاتی خود را پیادهسازی کنید. همچنین جای هیچ نگرای برای معاملهگران با حجم دارایی کم وجود ندارد، چرا که میتوانند با استفاده از لوریج و اهرم، با حجمهای بسیار بیشتری از دارایی واقعی خود معامله انجام دهند. البته که باید از ابزار اهرم نیز به درستی و با رعایت اصول، استفاده شود، چرا که میتواند در کنار سودهای بزرگ، ضررهای بزرگ نیز به همراه داشته باشد.
مزایای تعیین حجم معامله در فارکس
شاید برایتان سوال شده باشد که اگر تعیین حجم معامله در فارکس را انجام ندهیم، چه مشکلی پیش میآید؟ اصلیترین دلیل این محاسبه، جلوگیری از مارجین کال شدن و از دست دادن کل سرمایه است. برخی از مزایای محاسبه حجم معامله به شرح زیر است:
- مدیریت ریسک: تعیین حجم به شما کمک میکند تا ریسک هر معامله را به طور دقیق کنترل کنید. با تعیین حداکثر ریسک قابل قبول خود به عنوان درصدی از کل حساب، میتوانید از ضررهای بزرگ جلوگیری کنید.
- بهبود کارایی معاملات: حجم مناسب به شما کمک میکند تا از نوسانات بازار به نفع خود استفاده کنید. با ورود و خروج تدریجی از معاملات، میتوانید سود خود را به حداکثر و ضرر خود را به حداقل برسانید.
- انضباط معاملاتی: تعیین حجم معامله در فارکس قبل از ورود به آن، شما را مجبور به تفکر و برنامهریزی دقیق میکند. این کار به شما کمک میکند تا از معاملات احساسی و بدون برنامهریزی جلوگیری کنید.
- کنترل روانشناسی: تعیین حجم به شما کمک میکند تا ترس و طمع را در معاملات خود کنترل کنید. با دانستن ریسک دقیق هر معامله، میتوانید با آرامش و اعتماد به نفس بیشتری معامله کنید.
- بهبود تناسب ریسک به پاداش: با تعیین حجم معامله در فارکس به شکل مناسب، میتوانید تناسب ریسک به پاداش هر معامله را به نفع خود افزایش دهید. این کار به شما کمک میکند تا در بلندمدت سودآورتر باشید.
- استفاده از ابزارهای معاملاتی: برخی از ابزارهای معاملاتی مانند اندیکاتورها و استراتژیها بر اساس حجم معاملات کار میکنند. با تعیین حجم معامله در فارکس و درک آن، میتوانید از این ابزارها به طور موثرتر استفاده کنید.
انواع استراتژیهای تعیین حجم معامله در فارکس
همیشه نحوه محاسبه حجم معامله در فارکس از طریق فرمول بالا نیست. گاهی مواقع معاملهگران از شیوههای دیگری برای اینکار استفاده میکنند. در ادامه برخی از رایجترین و محبوبترین استراتژیهای تعیین حجم معامله در فارکس را معرفی میکنیم.
درصد ثابت
در روش درصد ثابت، معاملهگر در همه معاملات خود، فارغ از مقدار دارایی و بسته به نوع حساب، تنها درصد ثابتی از حجم کل دارایی حساب را به معامله اختصاص میدهد. مثلا تعیین میکند که در همه معاملات، حتی زمانی که حجم دارایی و بالانس حساب زیاد شود، فقط یک درصد ریسک را قبول میکند. یا مثلا برای حساب که با آن، معاملات اسکلپ انجام میدهد، ریسک قابل قبول همیشه ۱۰ درصد است.
حجم ثابت
در این روش، تریدر به مقدار دارایی یا مقدار ریسک، کاری ندارد. تنها معیار مورد پذیرش او، مقدار حجم بر حسب لات است که باید در تمامی معاملات، یکسان باشد. مثلا یک معاملهگر اعلام میکند در تمامی پوزیشنها فقط با حجم ۰.۱ لات وارد خواهد شد. یعنی دیگر کاری با فرمول بالا نخواهد داشت.
حجم بر اساس دارایی
روش درصد بر اساس بالانس یا دارایی، بین معاملهگران با سرمایه کم محبوب است. در این روش، تریدر برای خود بازههای مشخصی تعیین میکند، مثلا اعلام میکند برای دارایی زیر ۱۰۰۰ دلار، فقط معاملات با حجم ۰.۰۱ لات انجام خواهد داد و برای ۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ دلار، این حجم را به عدد ۰.۰۵ لات افزایش میدهد.
درصد بر اساس دارایی
درصد بر اساس دارایی به این معنی است که اگر میزان دارایی معاملهگر کم بود، میزان ریسک را کاهش میدهد (مثلا یک درصد ریسک مجاز) تا مدیریت سرمایه را رعایت کند. اگر سرمایه او زیاد شد و از حد مشخصی گذشت، این میزان ریسک را به مرور افزایش میدهد و مثلا به ۵ درصد قابل قبول میرساند.
ورود و خروج تدریجی
استراتژیهای ورود و خروج تدریجی به معاملهگران اجازه میدهد تا در طول یک معامله، سایز لات را تنظیم کنند و به مدیریت موثر ریسک کمک میکند. این استراتژیها ابزارهای پویایی در اختیار معاملهگران قرار میدهند تا با تغییر روند بازار سازگار شوند، ریسک را به طور موثرتر مدیریت کنند و استراتژیهای معاملاتی خود را بهبود بخشند.
ورود تدریجی یعنی معاملهگر پس از تعیین حجم معامله در فارکس به شکل کلی، آن را به حجمهای کوچکتر تقسیم میکند. شروع معامله با لات کوچک میباشد و در صورتی که روند قیمتی به نفع معاملهگر و در جهت سود او باشد، کم کم حجمهای بیشتری را به پوزیشن اضافه میکند. این رویکرد به معاملهگران اجازه میدهد تا در حالی که ریسک اولیه را محدود میکنند، پتانسیل سود را با پیشرفت معامله به حداکثر برسانند.
خروج تدریجی شامل بستن بخشی از معامله در صورت پیشرفت مطلوب معامله است. این تاکتیک باعث کاهش ریسک و تثبیت سود به ویژه در شرایط بازار پرنوسان میشود و به محافظت از سودهای موجود معاملهگر کمک میکند.
سخن پایانی
حجم معامله، یک مفهوم قدرتمند در فارکس است. با آموزش تعیین حجم معامله در فارکس و درک نقش آن در مدیریت ریسک، معاملهگران به طور بالقوه میتوانند زیان را به حداقل برسانند، از سرمایه خود محافظت کرده و تجارت طولانی مدت پایدار را دنبال کنند. با این حال، بسیار مهم است که به یاد داشته باشید که ترید و معاملهگری، خطرات ذاتی دارد و موفقیت در آن تضمین نمیشود. برای کاهش این خطرات، آموزش سختگیرانه، مدیریت ریسک منضبط، و استفاده از یک استراتژی معاملاتی آزموده شده، ضروری است.