معاملات CFD چیست؟ ۰ تا ۱۰۰ معاملات مابه‌التفاوت در بازارهای مالی

معاملات CFD که از عبارت Contract For Difference گرفته شده‌اند، در لغت قراردادهای مابه‌التفاوت نامیده می‌شوند. این معاملات در واقع یک‌سری ابزارهای مالی قابل معامله هستند که بر اساس تغییرات قیمتی یک دارایی پایه صورت می‌گیرند. در قراردادهای مابه‌التفاوت یا اصطلاحاً معاملات CFD، خریدار و فروشنده توافق می‌کنند که مابه‌التفاوت قیمت فعلی یک دارایی پایه و قیمت آن دارایی هنگام پایان قرارداد را پرداخت کنند. مزیتی که معاملات CFD دارند هم این است که به شما امکان آن را می‌دهند که افزایش یا کاهش قیمت یک دارایی را حدس زده و بدون آن‌که مالک دارایی مورد نظر باشید، از آن کسب سود کنید.

در این مقاله از پیپسیلون، قصد داریم در خصوص معاملات CDF یا مابه‌التفاوت صحبت کرده، و پس از توضیح و ساز و کار این معاملات، مزیت‌ها و معایب آن‌ها را شرح دهیم. با ما همراه باشید.

معاملات CFD چیست؟

معاملات CFD از عبارت لاتین Contract For Difference گرفته شده‌اند و در لغت قراردادهای مابه‌التفاوت خوانده می‌شوند. همان‌طور که از اسم این نوع قراردادها هم می‌توان برداشت کرد، معاملات CFD معاملاتی هستند که در آن‌ها شما قیمت یک دارایی پایه – افزایش یا کاهش قیمت آن را – حدس زده و سپس روی مابه‌التفاوت قیمت دارایی مورد نظر معامله می‌کنید.

اگر بخواهیم معاملات CFD را در یک جمله تعریف کنیم خواهیم داشت:

قرارداد مابه‌التفاوت یا معاملات CFD، نوعی قرارداد مشتقه معاملاتی هستند که به کمک آن‌ها می‌توان از تغییرات – کاهش و افزایش – قیمت یک دارایی کسب سود کرد.

منطقی که پشت معاملات CFD قرار دارد خیلی ساده است! فرض کنید ارزش یک دارایی – که روی آن معاملات CFD بسته‌اید – به اندازه ۵ درصد افزایش پیدا کند. در این حالت CFD شما هم معادل ۵ درصد افزایش خواهد داشت و با ریزش ۵ درصدی قیمت دارایی هم طبعاً CFD شما نیز ۵ درصد سقوط خواهد کرد.

در واقع ساز و کار معاملات CFD دقیقاً همان‌چیزی است که در بازارهای سنتی هم داشته و داریم… طلا یا خودرو خریداری می‌کنیم و بعد منتظر می‌مانیم تا قیمت طلا یا خودروی خریداری شده افزایش پیدا کند، سپس آن را به فروش رسانده و مابه‌التفاوت قیمت خرید و فروش سود یا ضرری است که برای ما باقی می‌ماند.

منتهی یک فرق عمده بین معاملات CFD و سنتی وجود دارد و آن هم این است که همان‌طور که اشاره شد، در معاملات مابه‌التفاوت خبری از مالکیت بر دارایی وجود ندارد. شما فقط به نوعی روی افزایش یا کاهش قیمت دارایی مورد نظر شرط‌بندی می‌کنید و تمام!

معاملات CFD قابل استفاده در بازارهای مالی زیر هستند:

• بازار فارکس
• بازار ارزهای دیجیتال
• بازار سهام
• بازار شاخص‌ها
• بازار کالاها یا کامودیتی‌ها و …

معاملات CFD چگونه کار می‌کنند؟

نکته‌ای که در مورد معاملات CFD وجود دارد این است که برای انجام این قراردادها باید از یک ارائه دهنده CFD آنلاین استفاده کنید.

در حال حاضر، طیف گسترده‌ای از بروکرها، صرافی‌ها و کارگزاری‌ها، دارایی‌های مختلف را در قالب معاملات CFD فراهم کرده‌اند که به آن‌ها ارائه دهنده CFD آنلاین، یا صادر کننده CFD و تنظیم کننده CFD گفته می‌شود.

نحوه عملکرد معاملات CFD هم به این صورت است که شما پس از پیدا کردن این ارائه دهنده آنلاین و ثبت‌نام و ایجاد حساب کاربری در آن، تحلیل‌های لازم را روی بازا انجام می‌دهید، قیمت یک دارایی خاص – مثل جفت ارزهای فارکس یا طلا – را پیش‌بینی می‌کنید و سپس روی آن معامله می‌کنید.

در این‌جا دو حالت داریم:

• یا پیش بینی کرده‌اید که قیمت حدود ۵ دلار افزایش خواهد یافت
• یا پیش بینی کرده‌اید که قیمت حدود ۵ دلار کاهش خواهد یافت

در حالت نخست، یک معامله خرید یا لانگ (Long) در بخش معاملات CFD باز می‌کنید و در حالت دوم نیز به سراغ معاملات فروش یا شورت (Short) می‌روید.

در هر دو حالت اگر پیش‌بینی‌تان درست از آب در آمده باشد، حدود ۵ دلار افزایش یا کاهش قیمت را در قالب سود معامله از آنِ خود کرده‌اید!

پس یک تفاوت مهم دیگر هم بین معاملات CFD و معاملات سنتی وجود دارد… آن هم این است که در این نوع معاملات امکان کسب سود دو طرفه از دارایی‌ها وجود دارد و حتی کاهش قیمت نیز می‌تواند زمینه‌ساز کسب سود باشد. اما در بازارهای سنتی، نه تنها شما مالک دارایی مورد نظر شده‌اید بلکه در صورت کاهش قیمت ضرر خواهید کرد و تنها راه به سود رسیدن افزایش قیمت آن است.

نکته: توجه داشته باشید که از ۵ دلار سودی که در این مثال آمده، بخشی هم به عنوان کارمزد به ارائه دهنده آنلاین معاملات CFD پرداخت خواهد شد.

مزیت‌های معاملات CFD

قبلاً اشاره شد که یکی از مهم‌ترین مزیت‌های معاملات CFD این است که بر خلاف معاملات سنتی، امکان کسب سود از هر دو جهت بازار – هم کاهش و هم افزایش – در آن وجود دارد. با این حال، برخی مزیت‌های دیگر هم می‌توان برای معاملات CFD بر شمرد که هر یک به نوبه خود می‌توانند مهم باشند:

• امکان معامله در هر دو جهت بازار
• قابلیت استفاده از اهرم یا لوریج
• تنوع بالای دارایی‌های قابل معامله
• انعطاف‌پذیری ساعت‌های معاملاتی
• قابلیت کسب سود در کوتاه مدت
• هزینه‌های معاملاتی پایین
• نداشتن تاریخ انقضا

امکان معامله در هر دو جهت بازار

گفتیم که به واسطه دو نوع پوزیشن معاملاتی لانگ (Long) و شورت (Short) شما این فرصت را خواهید داشت که علاوه بر جهت افزایشی قیمت در بازار، از روندهای نزولی بازار هم کسب سود کنید.

قابلیت استفاده از اهرم یا لوریج

یکی دیگر از مزیت‌های مهم معاملات CFD این است که شما می‌توانید حتی با سرمایه اولیه خیلی کم هم اقدام به این انجام این معاملات کنید. در بازارهای سنتی، برای ورود به یک معامله – خصوصاً در مورد کالاهایی مثل خودرو – شما باید سرمایه قابل توجهی داشته باشید.

این در حالی است که در بازارهای مالیِ نوین و آنلاین، ابزاری به نام اهرم یا لوریج (Leverage) ارائه شده است که به شما کمک می‌کند حتی با سرمایه اولیه ناچیز هم سودهای قابل توجه به دست آورید! البته، ناگفته نماند که به همان میزان هم ممکن است ضررهای سنگین را متحمل شوید!!

ساز و کار این اهرم یا لوریج هم به این صورت است که مثلاً در لوریج ۳۰، شما می‌توانید در ازای هر ۱ دلار سرمایه اولیه، به اندازه ۳۰ دلار پوزیشن معاملاتی باز کنید… معامله‌گران حرفه‌ای قابلیت استفاده از بازه اهرمی ۱ الی ۵۰۰ را دارند ولی اغلب برای اغلب معامله‌گران خرده‌پا، لوریج‌ها از ۱ الی ۳۰ در نظر گرفته شده است.

البته، این‌که لوریج بادید چقدر باشد یا چقدر می‌تواند باشد، به مدیریت ریسک شما، قدرت تحلیل تکنیکال و فاندامنتالی که انجام داده‌اید، سیاست‌های داخلی بروکر ارائه دهنده معاملات CFD و مواردی از این دست… بستگی دارد.

مطالب مرتبط: لوریج در فارکس چیست؟ کاربرد و ویژگی‌های اهرم در فارکس

تنوع بالای دارایی‌های قابل معامله

دارایی‌های مختلف و نمادهای معاملاتی از بازارهای مالی مختلف، قابلیت این را دارند که از طریق معاملات CFD خرید و فروش شوند. نمادهایی مثل:

• جفت ارزهای فارکس
• ارزهای دیجیتال
• سهام
• شاخص‌ها
• اوراق قرضه
• کالاها یا کامودیتی‌ها و …

انعطاف‌پذیری ساعت‌های معاملاتی

با توجه به این‌که نحوه قیمت‌گذاری دارایی‌های پایه در معاملات CFD بر اساس قیمت روز بازار است، شما می‌توانید در هر ساعت از شبانه‌روز که بازار مورد نظر فعال است این معاملات را انجام دهید.

به عنوان مثال، در مورد بازار فارکس قابلیت انجام معاملات CFD به صورت شبانه‌روزی در روزهای کاری بین‌المللی هفته – دوشنبه یا پنج‌شنبه – وجود دارد. این در حالی است که مثلاً در بازار ارزهای دیجیتال، هیچ محدودیتی از نظر زمانی وجود ندارد و ۷ روز هفته به صورت ۲۴ ساعته می‌توانید فعالیت کنید.

قابلیت کسب سود در کوتاه مدت

در معاملات سنتی، معمولاً سرمایه‌گذاری‌هایی که انجام می‌شوند به دلیل تحرکات پایین و مشکلاتی که در فروش کالا ممکن است به وجود بیاید، معمولاً بحث میان مدت و بلند مدت مطرح است. شما وقتی روی طلا یا خودرو و امثال آن‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنید، نمی‌توانید پس از چند ساعت یا حتی چند روز دارایی خریداری شده را نقد کنید!

این در حالی است که در معاملات CFD به راحتی این امکان وجود دارد. خصوصاً در صورتی که نوسانات بازار شارپ باشند، امکان این‌‌که سریعاً به سود مورد نظر برسید زیاد است؛ در عین حال، با توجه به این‌که طرف دوم قرارداد هم یک ارائه دهنده گردن کلفت (!) است، نقد شوندگی نسبتاً بالایی هم در اختیار دارید.

هزینه‌های معاملاتی پایین

در حالت کلی، هزینه‌های معاملاتی قراردادهای CFD در مقایسه با سایر انواع معاملات نسبتاً پایین است. این‌که کارمزد معاملات CFD به چه صورت محاسبه می‌شوند و آیا علاوه بر کارمزد، سواپ (Swap) یا غیره هم شامل حال آن‌ها می‌شود یا خیر، به بروکر یا صرافی و ارائه دهنده‌ای مربوط می‌شود که معاملات خود را در پلتفرم آن انجام می‌دهید.

اما عموماً هزینه‌های معاملاتی این قراردادها قابل قبول هستند و خصوصاً استفاده از قابلیت اهرم یا لویج هم به مدیریت بیشتر سرمایه و هزینه‌های معاملاتی کمک می‌کند.

نداشتن تاریخ انقضا

و اما آخرین مزیت معاملات CFD که کم اهمیت هم نیست، نداشتن تاریخ انقضا است. شما می‌توانید تا هر زمان که می‌خواهید پوزیشن‌های لانگ یا شورت خود در بخش معاملات CFD را باز نگه دارید تا به سودی که در نظر داشتید و بر اساس آن معامله کرده‌اید دست پیدا کنید.

البته، هم ممکن است برخی بروکرها یا صرافی‌ها از این قاعده مستثنی باشند و هم این امکان وجود دارد که به دلایل مختلف – مثل اتمام سرمایه اولیه! – پوزیشن‌های معاملاتی شما به صورت خودکار بسته شوند.

معایب یا ریسک‌های معاملات CFD

مهم‌ترین عیب را ریسکی که در معاملات CFD وجود دارد، همان‌چیزی است که در بخش قبل تحت عنوان مزیت از آن یاد ‌کرده‌ایم! قابلیت استفاده از اهرم!!

بازارهای مالی، خصوصاً بازارهایی مثل ارزهای دیجیتال و فارکس، بازارهای پر نوسانی هستند که هر لحظه امکان نوسانات خارج از پیش‌بینی و تحلیل در آن‌ها وجود دارد. بازارهایی که به اصطلاح، به یک تار مو بند هستند و توییت یک فرد، یک اظهار نظر از سوی یک مقام اقتصادی یا مواردی از این دست، می‌تواند منجر به نوسانات شدید و غیر قابل پیش‌بینی در آن‌ها شود.

از این رو، معاملاتی که در این قبیل بازارهای انجام می‌شوند همواره سطح قابل توجهی از ریسک را به همراه دارند. اما قابلیت استفاده از اهرم یا لوریج، می‌تواند این ریسک را بسیار تقویت کرده و حتی به فاجعه تبدیل کند!

برای فرار از این ریسک، حتماً باید:

• شناخت کافی از بازارهای مالی مختلف داشته باشید
• قبل از ورود به بازار و انجام معاملات CFD آموزش‌های لازم را دریافت کرده باشید
• به تحلیل‌های تکنیکال و فاندامنتال بازار تسلط داشته باشید
• و مهم‌تر از همه، حین انجام معاملات مدیریت ریسک داشته باشید

جمع‌بندی

معاملات CFD که از عبارت Contract For Difference گرفته شده‌اند، در لغت قراردادهای مابه‌التفاوت ترجمه شده‌اند. منظور از این قراردادهای مابه‌التفاوت، معاملاتی هستند که به کمک آن‌ها می‌توان از تغییرات – کاهش و افزایش – قیمت یک دارایی کسب سود کرد.

کافی است بتوانید روند قیمتی یک دارایی خاص را پیش‌بینی کرده و سپس با استفاده از پلتفرم یک ارائه دهنده CFD آنلاین – مثل بروکرها یا صرافی‌ها و غیره… – اقدام به باز کردن پوزیشن‌های معاملاتی کنید. اگر روند قیمتی در جهت افزایشی است، پوزیشن خرید یا لنگ (Long) و اگر نزولی است، فروش یا شورت (Short).

این پوزیشن‌های معاملاتی دارای قابلیت اهرم یا لوریج نیز هستند و از این رو، شما می‌توانید حتی با سرمایه اندک نیز اقدام به انجام معاملات CFD در بازارهای مالی مختلف کنید. بازارهایی همچون فارکس، سهام، ارزهای دیجیتال، کالاها یا کامودیتی‌ها و غیره…

مهم‌ترین مزیت‌هایی که معاملات CFD در اختیار معامله‌گران قرار می‌دهند نیز عبارتند از:

• امکان معامله در هر دو جهت بازار
• قابلیت استفاده از اهرم یا لوریج
• تنوع بالای دارایی‌های قابل معامله
• انعطاف‌پذیری ساعت‌های معاملاتی
• قابلیت کسب سود در کوتاه مدت
• هزینه‌های معاملاتی پایین
• نداشتن تاریخ انقضا

که در کنار توضیح ریسک‌های این معاملات در متن مقاله توضیح داده شده‌اند.

سوالات متداول

۱. منظور از معاملات CFD چیست؟

معاملات CFD که از عبارت Contract For Difference گرفته شده‌اند، در لغت قراردادهای مابه‌التفاوت ترجمه شده‌اند. منظور از این قراردادهای مابه‌التفاوت، معاملاتی هستند که به کمک آن‌ها می‌توان از تغییرات – کاهش و افزایش – قیمت یک دارایی کسب سود کرد.

۲. تفاوت عمده معاملات CFD با معاملات سنتی در چیست؟

اصلی‌ترین تفاوت معاملات CFD با معاملات سنتی در این است که در این قراردادها، معامله‌گر مالک دارایی مورد نظر نیست. از طرفی، در این معاملات قابلیت کسب سود از هر دو جهت بازار – کاهش یا افزایش – وجود دارد و ابزار اهرم یا لوریج نیز بسیار کمک کننده است.

۳. معاملات CFD در کجا انجام می‌شوند؟

معاملات CFD در ارائه دهنده‌های CFD آنلاین که بروکرها، کارگزاری‌های یا صرافی‌ها هستند انجام می‌شود. شما می‌توانید به بخش مشتقات (Derivatives) این پلتفرم‌های معاملاتی آنلاین مراجعه کرده و اقدام به باز کردن پوزیشن‌های معاملاتی CFD کنید.