سواپ (Swap) ارز دیجیتال چیست؟ مزایا و ۴ روش سواپ

در دهه‌ی اخیر، با پیشرفت روزافزون فناوری و رشد نوآوری در حوزه ارزهای دیجیتال، مفاهیم و ابزارهای متنوعی برای مدیریت و بهینه‌سازی دارایی‌های دیجیتال ظاهر شده‌اند. یکی از این ابزارهای مهم و پرکاربرد، سواپ ارز دیجیتال است. سواپ یا تبدیل آنی ارزها به یکدیگر، به عنوان یک مفهوم اساسی در میان تاجران و سرمایه‌گذاران دیجیتال، نقش مهمی در اداره و بهره‌مندی از فرصت‌های بازار ارزهای دیجیتال دارد.

در این مقاله، به بررسی مفهوم و عملکرد سواپ ارز دیجیتال، انواع مختلف آن، مزایا و معایب، و بهترین پلتفرم‌ها برای اجرای سواپ ارز دیجیتال خواهیم پرداخت. همچنین، تفاوت ترید با سواپ و مراحل انجام سواپ ارز دیجیتال نیز به دقت مورد بررسی قرار خواهد گرفت. پس تا پایان مقاله با پیپسیلون همراه باشید.

سواپ در ارز دیجیتال چیست؟

سواپ (Swap) ارز دیجیتال یا مبادله آنی رمز ارز با رمز ارز، به معنی تبدیل دو رمز ارز به یکدیگر، به شکل لحظه‌ای و با سرعت بالا است. یعنی شما بدون فوت وقت می‌توانید یک ارز دیجیتال را به دیگری تبدیل کنید. عملا می‌توان گفت که سواپ، یک روش مبادله مانند روش همتا به همتا یا ترید است، اما تفاوت‌هایی دارد که در ادامه آن‌ها را بررسی خواهیم کرد.

روش Swap نسبت به سایر روش‌های معامله، انعطاف‌پذیرتر و ساده‌تر است. خصوصا اینکه در اکثر صرافی‌ها اگر شما قصد تبدیل ارز دیجیتال خود به یک ارز دیجیتال دیگر را داشته باشید، باید ابتدا یک بار ارز خود را به فیات و سپس فیات را به ارز مقصد تبدیل کنید. اما با استفاده از روش سواپ ارز دیجیتال دیگر نیازی به این سلسله تبدیل‌ها وجود ندارد و شما می‌توانید در یک مرحله، ارز نهایی را به دست آورید. همچنین این روش، کاهش چشمگیری در هزینه و کارمزد تراکنش‌ها به همراه دارد.

سواپ چگونه کار می‌کند؟

همان طور که عنوان شد، سواپ ارز دیجیتال به عنوان یکی از ساده‌ترین روش‌های مبادله رمز ارز با رمز ارز در نظر گرفته می‌شود. شیوه انجام این کار نیز بسیار ساده است. عموما این روش از طریق کیف پول‌های ارز دیجیتال و یا صرافی‌ها انجام می‌شود.

اجرای یک معامله سواپ ارز دیجیتال به این شکل است که:

1. شما وارد کیف پول خود می‌شوید
2. ارز دیجیتالی که قصد تعویض آن را دارید را انتخاب می‌کنید.
3. در صفحه مربوط به آن رمز ارز، گزینه‌های مختلفی مانند ارسال (Send) یا دریافت (Receive) وجود دارد و عموما یکی از این گزینه‌ها، تبدیل آنی یا سواپ می‌باشد.
4. با کلیک بر روی این گزینه وارد صفحه سواپ ارز دیجیتال می‌شوید که باید در این صفحه، ارز دیجیتال مقصد (نهایی) و میزان تبدیل ارز اولیه را مشخص کنید.
5. پس از مشخص کردن این موارد و کلیک روی گزینه Swap، در لحظه تبدیل مورد نظر انجام می‌شود. یعنی مقداری از ارز دیجیتال اول را که مشخص کرده‌اید، از کیف پول شما کم شده و مقدار مشخصی از ارز دوم وارد کیف پول شما می‌شود. (مقدار ارز دوم بسته به نرخ تبادل این جفت ارز مشخص می‌شود)

البته در برخی پلتفرم‌ها یا کیف پول‌های رمز ارزی، گزینه سواپ به عنوان یکی از گزینه‌های اصلی در نرم‌افزار قرار دارد و کاربران می‌توانند از آن استفاده کنند. سرعت اجرای این نوع معامله در کنار روش انجام ساده، گاهی کاربران را برای تبادل‌های رایج‌تر نیز به سمت خود جذب می‌کند، حتی با اینکه برای یک بار تبدیل، کارمزد سواپ از ترید یا P2P بیشتر است.

برای آشنایی با کیف پول‌ ارزدیجیتال به مقاله کیف پول ارز دیجیتال چیست و چه کاربردی دارد؟ را مطالعه کنید.

یک مثال از Swap در ارز دیجیتال

فرض کنیم که شما در کیف پول ارز دیجیتال خود مقداری رمز ارز وی‌چِین با نماد VET دارید. با بررسی بازار به این نتیجه رسیده‌اید که ارز دیجیتال مونرو با نماد XMR در آستانه‌ی یک حرکت صعودی قوی (پامپ قیمتی) قرار دارد. پس تصمیم می‌گیرید که ارز وی‌چِین خود را به مونرو تبدیل کنید. با توجه به این موضوع که در اکثر صرافی‌ها، جفت ارز VET/XMR وجود ندارد، شما در فرآیند سنتی صرافی باید اول وی‌چِین را به یک استیبل کوین مثل تتر یا ارز فیات مثل دلار تبدیل کنید. سپس در مرحله دوم این استیبل کوین یا فیات را به مونرو تبدیل کنید.

در استفاده از روش سواپ ارز دیجیتال، شما دیگر به دو مرحله تبدیل و پرداخت دو کارمزد نیاز نخواهید داشت. فقط کافیست تا در کیف پول خود و با یک مرحله تبدیل و به شکل مستقیم، وی‌چین را به مونرو تبدیل کنید. یا اینکه می‌توانید در برخی صرافی‌ها مثل یونی سواپ (Uniswap)، این تبدیل را به سادگی و با سرعت انجام دهید.

تفاوت ترید با سواپ ارز دیجیتال چیست؟

شاید در ظاهر مبادله آنی رمز ارز با رمز ارز و ترید (Trade) بسیار مشابه یکدیگر باشند. اما با بررسی چند فاکتور می‌توانیم تفاوت‌های آن‌ها را درک کنیم:

• مفهوم: سواپ به معنی تبادل دو ارز دیجیتال با یکدیگر است، اما ترید به معنی خرید یا فروش یک ارز با هدف کسب سود است.
• هدف: هدف Swap، تعویض دو رمز ارز است، در حالی که هدف ترید استفاده از نوسانات بازار به قصد سود است.
• روند: در روش تبادل آنی، دو رمز ارز به شکل مستقیم با یکدیگر تعویض می‌شوند. در ترید باید سفارش‌گذاری انجام شود تا یک رمز ارز مثلا با سفارش محدود (Limit-Order) یا سفارش استاپ (Stop-Order) و غیره فروخته شده و یک ارز دیگر خریداری شود.
• اجرا: سواپ ارز دیجیتال در کیف پول رمز ارزی، صرافی متمرکز (CEX) و صرافی غیر متمرکز (DEX) قابل انجام است. اما ترید عموما در صرافی متمرکز انجام می‌گیرد.
• نقدینگی: سواپ ارز دیجیتال وابسته به در دسترس بودن طرف دوم معامله یا استخر نقدینگی است. در حالی که ترید به حجم معاملات و نقدینگی بورس وابسته است.
• میزان تاثیر بر بازار: تبادل آنی رمز ارز با رمز ارز بر بازار کلی تاثیر خاصی ندارد. ترید بر قیمت و نوسانات بازار تاثیر مستقیم دارد.
• دوره زمانی: Swap اغلب نسبتا سریع اجرا می‌شود. در حالی که ترید بسته به استراتژی معاملاتی افراد، می‌تواند کوتاه مدت یا بلند مدت باشد.
• کارمزد: کارمزدها در سواپ ارز دیجیتال ممکن است شامل کارمزد شبکه (Gas Fee)، کارمزد پلتفرم یا کارمزد ارائه‌دهنده نقدینگی باشد. اما در ترید، کارمزدها شامل کارمزدهای معاملاتی مانند کارمزدهای سازنده و گیرنده (Maker/Taker) یا اسپرد است.
• استراتژی معاملاتی: سواپ ارز دیجیتال معمولا بر روی دستیابی به توکن‌های خاص یا تنوع بخشیدن به دارایی‌ها متمرکز است. ترید استراتژی‌های مختلفی مانند معاملات روزانه، معاملات نوسانی یا سرمایه‌گذاری بلند مدت را دنبال می‌کند.
• ملاحظات نظارتی: تبادل آنی ارز دیجیتال با ارز دیجیتال تابع مقررات مربوط به ارزهای دیجیتال و صرافی‌ها است. در مقابل Trade تابع مقررات مربوط به فعالیت‌های تجاری و بازارهای مالی است.

روش‌های مختلف سواپ ارز دیجیتال

در دنیای ارزهای دیجیتال، روش‌های متنوعی از سواپ وجود دارند که هرکدام با ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود مورد استفاده قرار می‌گیرند. در ادامه متدهای رایج تبادل آنی ارز دیجیتال با ارز دیجیتال را بررسی می‌کنیم:

• سواپ استفاده از کیف پول ارز دیجیتال: در این روش که رایج‌ترین مدل تبدیل آنی رمز ارزها به یکدیگر است، شما تنها به یک کیف پول ارز دیجیتال نیاز دارید. کیف پول‌های مختلفی مانند تراست ولت (Trust Wallet) و یا متامسک (MetaMask) این روش مبادله را ارائه می‌دهند.
• سواپ با استفاده از صرافی متمرکز: در برخی صرافی‌های متمرکز، امکان تبادل آنی رمز ارزها با یکدیگر ارائه می‌شود. کافیست شما در صرافی ارائه‌دهنده این سرویس ثبت نام کنید و احراز هویت خود را تکمیل نمایید. سپس می‌توانید در پلتفرم آن صرافی تبادل آنی را انجام دهید. صرافی متمرکز بایننس (Binance) این ویژگی را به کاربران خود ارائه می‌دهد.
• سواپ با استفاده از صرافی غیر متمرکز: صرافی‌های غیر متمرکز را می‌توان بهترین محل برای سواپ ارز دیجیتال دانست. این صرافی‌ها برای استفاده نیاز به ثبت نام و احراز هویت ندارند و همچنین عموما تعداد جفت ارزهای بیشتری برای سواپ ارز دیجیتال را ارائه می‌دهند. صرافی‌های غیر متمرکز یونی سواپ (Uniswap) یا سوشی سواپ (Sushiswap) دو نمونه از این دسته هستند.
• انواع دیگر سواپ: روش‌های دیگری نیز برای استفاده از تبادلات آنی رمز ارزی وجود دارد، مثلا استفاده از صرافی‌های هیبریدی یا ترکیبی (Hybrid Exchange) و یا استفاده از پلتفرم‌های مخصوص سواپ مانند Changelly یا Swapzone.

مزایا و معایب سواپ ارز دیجیتال

مشابه گذشته، قبل از انجام هر گونه فعالیتی در حوزه مالی خصوصا ارزهای دیجیتال، باید به تمامی جوانب آن آگاه باشید. سواپ ارز دیجیتال مانند سایر روش‌های مبادله رمز ارزی، مزایا و معایبی دارد که در ادامه برخی از آن‌ها را مطرح می‌کنیم:

مزایای سواپ

• ایجاد تنوع در سبد دارایی: تبادل آنی رمز ارز با رمز ارز کاربران را قادر می‌سازد تا به سبد دارایی‌های خود تنوع ببخشند. این کار از یک طرف ریسک سرمایه‌گذاری روی تعداد محدودی ارز دیجیتال را کم می‌کند و از طرف دیگر، فرصت‌های جدیدی برای سرمایه‌گذاری فراهم می‌کند.
• کارایی بازار: با توجه به اینکه ایجاد جفت ارزهای مبادلاتی جدید در بازار در چارچوب معاملات ترید یا P2P کار دشواری است و همچنین ممکن است این بازار همیشه معامله‌گر نداشته باشد، سواپ ارز دیجیتال می‌تواند به کارآمدی بازار و همچنین کاهش هزینه‌های آن کمک کند.
• کاربردی برای کاربر: این روش می‌تواند برای کاربران و معامله‌گران بسیار کاربردی باشد. چرا که آزادی در کنترل سبد دارایی و همچنین سرعت بالا در تغییر استراتژی سرمایه‌گذاری را برای وی به همراه دارد. همچنین دسترسی کاربر به ارزهای کمتر رایج در شبکه‌های متفاوت را به همراه دارد.
• قابلیت همکاری بین زنجیره‌ای: همکاری متقابل بین زنجیره‌های بلوکی مختلف (Cross-Chain Functionality) یکی از مهم‌ترین کاربردهای این روش است، چرا که امکان تبادل ارزهای دیجیتال مختلف بین بلاک چین‌های متنوع را فراهم می‌کند.
• کاهش هزینه: این روش به دلیل جلوگیری از چند مبادله مختلف و تبدیل مستقیم دارایی‌ها، کارمزد مربوط به تراکنش‌ها را کاهش می‌دهد.

معایب سواپ

• نقدینگی محدود: برخی از ارزهای دیجیتال ممکن است در سواپ به صورت فعال حضور نداشته نباشند یا نقدینگی آن‌ها محدود باشد که این مسئله می‌تواند به محدودیت‌هایی در انتخاب دارایی‌ها منجر شود.
• عدم وجود ناظر: به دلیل عدم وجود یک نظارت‌کننده، در صورت ایجاد هرگونه مشکل، کاربر نمی‌تواند به یک مرجع مشخص مراجعه کرده و مشکل پیش آمده را رفع کند. همچنین به دلیل ساختار اجرایی و کدنویسی سواپ ارز دیجیتال، درصورتی که مشکلی در اجرای یک سواپ به وجود آید، احتمال از دست رفتن دارایی افراد وجود دارد.
• ریسک امنیتی: تبادلات آنی ارز دیجیتال، می‌تواند با ریسک امنیتی همراه باشد. کاربران باید از امنیت کیف پول دیجیتال خود اطمینان داشته باشند (در صورت استفاده از روش کیف پول ارز دیجیتال).
• عدم شفافیت قیمت‌ها: قیمت‌های ارزهای دیجیتال در سواپ، معمولا به شکل کامل شفاف نیستند. بهتر است قبل از انجام سواپ، از قیمت‌های ارزهای دیجیتال اطلاع دقیق داشته باشید.

بهترین پلتفرم‌های سواپ ارز دیجیتال

همان طور که اشاره شد، پلتفرم‌های مختلفی برای انجام فرآیند تبادل سریع ارز دیجیتال با ارز دیجیتال وجود دارد. در ادامه برخی از بهترین پلتفرم‌های سواپ ارز دیجیتال را معرفی می‌کنیم:

پلتفرم ChangeNow

سایت چِنج‌نَو (Changenow) یک پلتفرم مبادله آنی با رابط کاربری ساده است که مبادلات مستقیم بیش از ۷۰۰ ارز دیجیتال را ارائه می‌دهد. همچنین این پلتفرم بیش از ۶۰،۰۰۰ جفت ارز معاملاتی دارد. عدم نیاز به ثبت نام و احزار هویت و پشتیبانی از انواع روش‌های پرداخت مانند Visa و Mastercard از دیگر ویژگی‌های این سایت به حساب می‌آید.

پلتفرم EasyBit

ایزی بیت به عنوان یکی از پرطرفدارترین صرافی‌های غیر متمرکز، امکان اجرای Swap را در دسترس کاربران خود قرار داده است. این صرافی که به دریافت کارمزدهای پایین معروف است، ۲۰۰ کوین مختلف برای تبدیل آنی دارد. مزیت‌های دیگر EasybBit شامل مواردی مانند سرعت انجام تراکنش بسیار بالا، بخش پشتیبانی مشتری قوی و همچنین حالت حفاظت از نوسانات (برای ایمن نگه داشتن دارایی‌ها در نوسانات شدید بازار) می‌شود.

پلتفرم Changelly

چِنجلی (Changelly) یک صرافی ارز دیجیتال متمرکز است که بیش از ۱۴۰ رمز ارز مختلف را پشتیبانی می‌کند. این صرافی با ویژگی‌هایی مانند احراز هویت دو مرحله‌ای (۲FA)، ایجاد شرایط دسترسی کاربران به مبادلات دیفای (DeFi) و کارمزد کم، یکی از گزینه‌های مناسب انجام روش Swap در تبدیل دارایی‌های ارز دیجیتال است.

پلتفرم CoinStats

کوین اِستَتس (CoinStats) یک پلتفرم مدیریت پورتفولیو است که خدمات تبادل آنی رمز ارزی را نیز ارائه می‌دهد. این پلتفرم با ویژگی‌هایی مانند هزینه جانبی صفر، پشتیبانی بیش از ۲۰ هزار ارز دیجیتال، ۱۰۰۰ پروتکل دیفای و ۳۰۰ کیف پول مختلف یکی از جذاب‌ترین بسترهای ارتباط با دنیای رمز ارزها برای کاربران است. همچنین این پلتفرم از توکن‌های غیر مثلی (NFT) نیز پشتیبانی می‌کند.

پلتفرم SwapSpace

سواپ اسپیس، یک راه سریع و آسان برای دسترسی به انواع صرافی‌های ارز دیجیتال است. این پلتفرم، ۱۲ صرافی مختلف را به یکدیگر متصل می‌کند و به شما امکان می‌دهد تا بیش از ۴۲۰ رمز ارز مختلف را معامله کنید. همچنین این صرافی در مجموع امکان دسترسی و تبدیل آنی رمز ارزی بیش از ۲۰۵۰ ارز دیجیتال را (هم با نرخ ثابت و هم با نرخ شناور) ارائه می‌دهد. پشتیبانی کاربر قدرتمند و رابط کاربری ساده نیز از مزایای دیگر SwapSpace به حساب می‌آید.

پلتفرم SimpleSwap

سیمپل سواپ (SimpleSwap) نیز یک صرافی ارز دیجیتال با پشتیبانی بیش از ۵۰۰ رمز ارز است. عدم نیاز به ثبت نام و سرعت بالا در انجام تراکنش‌ها باعث محبوبیت این پلتفرم شده است. عدم دریافت برخی کارمزدها مانند کارمزد برداشت از حساب و ارائه سیستم همکاری در فروش و دریافت سود از آن، دو مزیت دیگر برای SimpleSwap می‌باشد.

سخن پایانی

در این مقاله سواپ ارز دیجیتال به دلیل هزینه کم و سرعت بالا، به عنوان یک ابزار حیاتی در دنیای مدرن ارزهای دیجیتال مورد بررسی قرار گرفت. این فناوری نه تنها به کاربران امکان می‌دهد دارایی‌های خود را به بهترین شکل مدیریت کنند، بلکه موجب بهبود اقتصاد رمز ارزها و همکاری در بین بلاک چین‌های مختلف می‌شود. یک مزیت مهم دیگر این روش، حذف مشکلات و موانع رایج برای ورود به حوزه آلت کوین‌ها (Altcoin) است. با پیشرفت هر چه بیشتر این فناوری، انتظار می‌رود که سواپ‌ها نقش مهمتری در توسعه اکوسیستم ارزهای دیجیتال بازی کنند و امکانات جدیدی را برای کاربران به ارمغان آورند.