میم کوین (Meme Coin) به ارزهای دیجیتالی گفته می‌شود که از میم‌ها یا شوخی‌های اینترنتی سرچشمه می‌گیرند و اغلب دارای درون‌مایه طنز هستند. شاید بارها دیده باشید که یک جوک اینترنتی فراگیر، یک رویداد یا اتفاق خاص یا حتی یک اینفلوئنسر الهام‌بخش راه‌اندازی یک کوین یا توکن شده باشد. این کوین یا توکن، همان میم کوین یا میم توکن است که قصد داریم در این مطلب از پیپسیلون، کمی بیشتر به آن بپردازیم.
میم کوین (Meme Coin) چیست؟
میم کوین (Meme Coin)، ارز دیجیتالی است که با الهام از یک شوخی اینترنتی، رویدادهای پر سروصدا یا اصطلاحاً میم‌ها راه‌اندازی شده است، هدف از راه‌اندازی آن بیشتر سرگرمی است و اغلب دارای درون‌مایه طنز است.
نکته‌ای که در مورد یک میم کوین باید بدانید آن است که این کوینها یا توکن‌ها، اغلب دارای هدف یا برنامه مشخصی نیستند و اصولاً کاربرد خاصی هم در دنیای بلاکچین و کریپتو ندارند؛ معمولاٍ صرفاً با هدف سرگرمی یا شوخی راه‌اندازی می‌شوند و تنها زمانی می‌توانند رشد کرده و به قیمت برسند که یک اینفلوئنسر پشت‌شان باشد یا به هر دلیلی سروصدا به پا کنند.
همان‌طور که از اسم میم کوینها هم می‌توان حدس زد، این توکن‌ها و کوینها با تم‌های اینترنتی در ارتباط هستند؛ به این معنی که همان جوک‌ها و تصاویری که ممکن است در یک بازه زمانی خاص، در میان افراد زیادی در سطح اینترنت دسته به دست شوند و مورد شوخی و طعنه قرار گیرند، در میم کوینها استفاده می‌شوند.
همان‌طور که قبلاً نیز اشاره شد، یک میم کوین معمولا نه ارزش ذاتی دارد و نه کاربرد چندان ویژه‌ای می‌توان برای آن متصور شد. همین امر هم باعث شده است که گاهاً برخی از کاربران میم کوینها را با شت کوینها اشتباه گیرند که در بخش‌های انتهایی مقاله، در مورد شت کوینها و تفاوت‌های آن‌ها بامیم کوینها نیز به تفصیل صحبت خواهیم کرد.
تاریخچه میم کوینها
شاید برایتان جالب باشد اگر بدانید اولین میم کوین دنیا، دوج کوین (Dogecoin) بود. ارز دیجیتال جذابی که در سال ۲۰۱۳ میلادی، با الهام از میم محبوب دوج (Doge)، سگ ژاپنی شیبا اینو راه‌اندازی شد.
این ارز، هدف و کاربرد خاصی نداشت و در واقع، ایده راه‌اندازی آن فقط این بود که سایر ارزهای دیجیتال مثل بیتکوین را مسخره کند! دوج کوین بر خلاف انتظارها، از همان ابتدای راه‌اندازی مورد توجه قرار گرفت و شروع به رشد کرد. این رشد، زمانی به اوج خود رسید که ایلان ماسک اعلام کرد از طرفداران دوج کوین است و به آن علاقه دارد.
بیشتر بخوانید: آلت کوین چیست؟ معرفی ۵ آلت کوین برتر دنیا برای سرمایه‌گذاری
در نتیجه، میم کوین دوج بیش از پیش محبوب‌تر شده و در بازار افزایش قیمت یافت و بستر را برای راه‌اندازی و ظهور میم کوین‌های دیگر نیز باز کرد.
از دیگر میم کوین‌های مشهور دنیا می‌توان به شیبا اینو (Shiba Inu) با نماد اختصاری SHIB اشاره کرد که یک توکن تحت استاندارد شبکه اتریوم (ERC-20) است. میم کوین مطرح دیگری هم که می‌توان آن را معرفی کرد، سیف مون (Safe Moon) نام دارد که روی شبکه بایننس اسمارت چین (BEP-20) اجرا می‌شود.
نکته: توجه داشته باشید که دوج کوین، یک کوین است که از خودش دارای شبکه بلاکچینی اختصاصی است و همین موضوع، آن را از دیگر رقبایش مثل شیبا اینو و سیف مون و غیره متمایز می‌کند. معمولاً میم کوینها در قالب توکن عرضه می‌شوند اما دوج کوین و دارای شبکه اختصاصی است.
کاربردهای میم کوینها
همان‌طور که در بخش‌های قبل نیز اشاره شد، یک میم کوین اساسا هدف خاصی از راه‌اندازی ندارد و اغلب با اهداف سرگرمی یا مسخره‌بازی ایجاد می‌شوند!
اگر بیت کوین برای این راه‌اندازی شده است که تمرکز زدایی کند و اتکای کاربران و جهان به سیستم های پولی متمرکز و بانکی را از بین ببرد، از اتریوم برای این توسعه یافته است که تراکنش‌های غیر‌متمرکز را در سراسر دنیا مقیاس‌پذیرتر ساخته و با سرعت بالا و هزینه‌های پایین میسر کند، اگر چین لینک با این هدف راه‌اندازی شده است که ارتباط بین دنیای بلاکچین و دنیای بیرون از آن یا دنیای واقعی را برقرار کند، میم کوینها عملاً هدف از راه‌اندازی ندارند.
به‌عنوان مثال، تنها هدفی که بیلی مارکوس (Billy Markus)، خالق دوج کوین از راه‌اندازی این میم کوین داشته مسخره کردن بیت کوین بوده است!
بیشتر بخوانید: پلتفرم فاست پی (FaucetPay)؛ صفر تا ۱۰۰ آموزش و کسب درآمد ارز دیجیتال
یا در مورد میم کوین ترامپ تحت عنوان ماگا (MAGA) که اخیراً در آستانه انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده آمریکا خیلی بر سر زبان‌ها بوده است، خودِ تیم توسعه دهنده پروژه در وب‌سایت رسمی‌اش اعلام کرده است که توکن مورد نظر کاربرد خاصی ندارد و صرفاً برای سرگرمی راه‌اندازی شده است!
البته، برخی استثناها هم وجود دارند. به‌عنوان مثال، به رغم این‌که شیبا اینو از نظر ساختار و ماهیت جزو میم کوینها دسته‌بندی می‌شود، اما از نظر اکوسیستم بسیار غنی و قدرتمند است و در شیباسواپ (Shiba Swap)، اکوسیستم اختصاصی پروژه آن می‌توان سرمایه‌گذاری‌های ارزشمندی انجام داد.
کاربرانی که به اکوسیستم شیبا اینو یا همان شیبا سواپ دسترسی دارند، قابلیت آن را خواهند داشت که در سهام‌گذاری یا استیکینگ (Staking) توکن‌های بومی پروژه از قبیل خودِ شیبا اینو (SHIB)، بن (BONE)، و لیش (LEASH) مشارکت داشته باشند و به این وسیله سود کسب کنند.
نکته: نکته‌ای که در مورد اغلب پروژه‌های راه‌اندازی میم‌‌کوین وجود دارد، برخی اهداف خیرخواهانه و انسان‌دوستانه پشت پرده آن‌هاست. اغلب تیم‌های توسعه دهنده‌ای که این قبیل توکن‌ها را عرضه می‌کنند، مدعی هستند که اگرچه پروژه هدفی جز شادی و سرگرمی ندارد، اما درآمدهای حاصل از آن یا حداقل بخشی از آن‌ها صرف امور خیریه می‌شوند.
دلیل محبوبیت میم کوینها
اما اگر میم کوینها کاربردی ندارند، پس چرا در بازار حضور دارند، تقاضا برای آن‌ها وجود دارد و قیمت‌شان رشد می‌کند؟ بارها دیده‌ایم که برخی از میم کوینها پامپ‌های عجیب و غریب را تجربه کرده‌اند، بدون این‌که واقعاً کاربردی داشته باشند!
عمده‌ترین دلیل رشد میم کوینها، اینفلوئنسرها هستند؛ افرادی مثل دونالد ترامپ، جو بایدن، ایلان ماسک، یا سایر چهره‌های تاثیرگذار و مشهور دنیا…
برای درک این تاثیرگذاری، به چند مثال زیر توجه کنید:
- می ۲۰۲۱ میلادی – مارک زاکربرگ (Mark Zuckerberg)، مدیر عامل فیسبوک، عکسی از بزهای خانگی خود با کپشن «بزهای من، مکس و بیت کوین» منتشر کرد که باعث رشد ۳۰۰ درصدی یک میم کوین تحت عنوان Aqua Goat شد که اصلاً هم ارتباطی به این موضوع نداشت و فقط نمایه آن بز بود!
- فوریه ۲۰۲۱ میلادی – توییت ایلان ماسک در مورد دوج کوین که آن را «توکن مردم» نامیده بود باعث شد تا این میم کوین به شدت شروع به افزایش قیمت و پامپ کند.
- مارس ۲۰۲۱ میلادی – ایلان ماسک در پلتفرم ایکس (X) یا همان توییتر سابق نوشت که اگر روزی جنجال یا شایعه‌ای در مورد او اتفاق بیفتد، باید تحت عنوان ایلان گیت (Elongate) نام‌گذاری شود؛ بلافاصله میم کوینی با همین عنوان راه‌اندازی شده و تا ۳ میلیون دلار سود نیز پیش رفت!
- و مثال‌های مشابه بسیاری از این دست…
البته، این اظهارنظرها، همان‌قدر که می‌توانند باعث پامپ شدن یک میم کوین شوند، باعث دامپ شدن آن هم می‌شوند.
تفاوت میم کوین با شت کوین و سایر ارزهای دیجیتال
عمده‌ترین تفاوت‌هایی که میم کوینها با سایر ارزهای دیجیتال دارند، همین الهام گرفتن از یک میم (Meme) و همین طور بدون کاربرد بودن آن‌ها است. معمولاً همه میم کوینها با هدف سرگرمی و شوخص راه‌اندازی می‌شوند و کاربرد و ایده خاصی را دنبال می‌کنند.
اما همین بی‌هدف و بی‌کاربرد بودن میم کوینها، باعث می‌شود تا برخی آن‌ها را با شت کوینها (Shit Coins) اشتباه بگیرند.
بیشتر بخوانید: بیت کوین چیست؟ ۰ تا ۱۰۰ بیتکوین (Bitcoin)، پادشاه ارزهای دیجیتال
شت کوینها، توکن‌های یا کوین‌هایی هستند که با هدف کلاهبرداری راه‌اندازی می‌شوند! یعنی نه تنها هدف و کاربردی ندارند، بلکه هدف از آن‌ها کلاهبرداری و سوء استفاده از کاربران نیز هست… این در حالی است که همان‌طور که اشاره شد، اغلب پروژه‌های میم کوین بخشی از درآمدهای خود را صرف امور خیریه می‌کنند.
در عین حال، شت کوینها معمولاً حامی یا طرفداری ندارند؛ از نظر بازار نیز اغلب بی‌ارزش هستند و در قیمت‌گذاری‌ها شکست می‌خورند.
معرفی بهترین میم‌کوین‌های بازار
اگر دوست دارید با چند مورد از بهترین میم‌کوین‌های بازار آشنا شوید، ادامه این بخش را دنبال کنید:
- دوج کوین (Dogecoin)
- شیبا اینو (Shiba Inu)
- سیف مون (Safe Moon)
- آکیتا اینو (Akita Inu)
- ساموید کوین (Samoyed Coin)
- مونا کوین (Mona Coin)
مزیت‌ها و معایب میم کوینها
هر ارز دیجیتالی، به جز شت کوینها که صرفاً با هدف کلاهبرداری راه‌اندازی شده‌اند و پروژه‌هایی ذاتاً اسکم هستند، دارای مزیت‌هایی است. در ادامه، تعدادی از مهم‌ترین مزیت‌ها و فرصت‌های میم کوینها را در کنار نقاط ضعف، معایب یا ریسک‌های آن‌ها بررسی می‌کنیم:
مزیت‌های میم کوینها
- قابلیت پامپ و دامپ و پتانسیل سود از بازارهای معاملاتی
- برخی کاربردها و قابلیت‌های کسب سود مثل پروژه شیبا اینو
- تخصیص بخشی از درآمد برخی پروژه‌ها به امور خیریه و …
معایب و ریسک‌های میم کوینها
- ریسک کلاهبرداری و سوء استفاده از عنوان میم کوین به‌جای شت کوین
- امکان تخلیه نقدینگی (Rug Pull) و ناپدید شدن تیم توسعه دهنده پس از موفقیت
- غیر قابل پیش‌بینی بودن بازار میم کوینها که به نوعی قمار است
- موقتی بودن بسیاری از میم کوین ها بسته به شرایط
آیا میم کوینها ارزش سرمایه گذاری دارند؟
این‌که تیم توسعه دهنده قصد کلاهبرداری داشته باشد یا اقدام به تخلیه نقدینگی کرده و فرار کند، تنها راه نجات از آن این است که تنها به پروژه‌هایی اعتماد کنید که افراد سرشناس و قابل اعتمادی حامیان آن هستند. هر چند که حتی سرمایه‌گذار باتجربه‌ای مثل مارک کوبان (Mark Cuban) نیز ثابت کرده است که ممکن است اشتباه کند!
در مورد غیر قابل پیش‌بینی بودن بازار و ریسک بالای معاملات میم‌کوین‌ها این موضوع را باید در نظر داشته باشید که هر چقدر احتمال پامپ و پتانسیل سود بالا است، به همان میزان امکان ریزش بازار و دامپ هم وجود دارد. بازار میم‌کوین‌ها بازاری به شدت پرنوسان است که حتی از نظر فاندامنتال هم خیلی نمی‌توان به تحلیل آن استناد کرد!
و اما در خصوص موقتی بودن پروژه‌های میم‌کوینی، این نکته را به خاطر داشته باشید که مثلاً میم کوین‌های ترامپ و بایدن که در حال حاضر، در آستانه انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده آمریکا خیلی به اصطلاح روی بورس هستند و در مرکز توجه‌اند، بعد از انتخابات به احتمال زیاد به فراموشی سپرده خواهند شد (خصوصاً اگر مربوط به جناحی باشند که در انتخابات شکست می‌خورد).
جمع‌بندی
میم کوین (Meme Coin) به ارزهای دیجیتالی گفته می‌شود که از میم‌ها یا شوخی‌های اینترنتی سرچشمه می‌گیرند و اغلب دارای درون‌مایه طنز هستند. شاید بارها دیده باشید که یک جوک اینترنتی فراگیر، یک رویداد یا اتفاق خاص یا حتی یک اینفلوئنسر الهام‌بخش راه‌اندازی یک کوین یا توکن شده باشد. این کوین یا توکن، همان میم کوین یا میم توکن است که:
- اغلب هدف خاصی از راه‌اندازی آن اعلام نمی‌شود (جز سرگرمی و مسخره‌بازی)!
- معمولاً کاربرد خاصی برای آن در نظر گرفته نشده است و حتی دارای بلاکچین هم نیست
- و نوسانات قیمتی و پامپ و دامپ آن بسیار وابسته به حامیان و اینفلوئنسرهاست
تعدادی از بهترین میم کوین‌های بازار در حال حاضر عبارتند از:
- دوج کوین (Dogecoin)
- شیبا اینو (Shiba Inu)
- سیف مون (Safe Moon)
- آکیتا اینو (Akita Inu)
- ساموید کوین (Samoyed Coin)
- مونا کوین (Mona Coin)
این‌که این میم کوینها چه معایب و مزیت‌هایی دارند، چرا در سطح بازار محبوب شده‌اند، برای سرمایه‌گذاری روی آن‌ها باید به چه نکاتی توجه داشت و چه تفاوتی بین این میم کوینها یا شت کوین وجود دارد، در متن مقاله به تفصیل مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.