لوریج در فارکس که به آن اهرم نیز گفته میشود، یکی از ویژگی‌های کلیدی در معاملات به حساب می‌آید و می‌تواند ابزار قدرتمندی برای شما باشد. این مفهوم به شما کمک می‌کند تا بتوانید با درگیر کردن مقدار کمتری پول، معاملات بزرگتری را انجام دهید. البته استفاده نادرست و بیش از حد از لوریج، می‌تواند ضررهای جبران‌ناپذیری نیز برای شما داشته باشد. اگر می‌خواهید اطلاعات کاملی پیرامون لوریج در فارکس، نحوه کار و استفاده، به همراه مثال‌های عددی از آن را ببینید، تا پایان این مقاله با پیپسیلون همراه باشید.
لوریج (Leverage) چیست؟
تصور کنید که شما از یک بازار بزرگ میوه در یک شهر بزرگ، مقداری میوه خریداری می‌کنید و سپس آن میوه‌ها را در یک بازار کوچک در یک شهر کوچک به فروش می‌رسانید. قطعا در این مسیر، شما افزایش نرخی برای کسب سود اعمال می‌کنید. این افزایش نرخ می‌تواند بر اساس هزینه جابه‌جایی بین دو شهر و همچنین میزان سود مد نظر شما باشد.
حال اگر شرایط بازار کوچک برای شما مناسب باشد و بتوانید فروش بیشتری داشته باشید، به طبع می‌توانید حجم بیشتری میوه از بازار بزرگ خریداری کنید. حتی ممکن است به این نتیجه برسید که بازار کوچک قابلیت فروش چند برابر بیشتر را نیز دارد.
حال اگر میزان دارایی نقدی شما برای خرید میوه از بازار بزرگ کم باشد، چه کاری انجام می‌دهید؟ خب یک راه این است که به بانک بروید و در آن سپرده‌ای قرار دهید تا بنابر میزان سپرده شما، بانک وامی برای خرید میوه به شما بدهد.
اگر بخواهیم لوریج در فارکس را به زبان ساده شرح دهیم، می‌توان گفت که نوعی وام بانکی است که توسط کارگزار (Broker) به معامله‌گر فارکس ارائه میشود. به واسطه استفاده از اهرم در فارکس، شما می‌توانید چندین برابر دارایی خود، معامله انجام دهید و بنابراین چندین برابر سود بیشتری کسب کنید.
بیشتر بخوانید: بروکر فارکس (Forex Broker) چیست؟ آشنایی با کارگزاری فارکس به زبان ساده
لوریج در فارکس چیست؟
اما یک تفاوت بزرگ بین اهرم در فارکس و وام بانکی وجود دارد. یک معامله‌گر فارکس می‌تواند هر زمان که بخواهد به صورت کاملا رایگان از لوریج در فارکس استفاده کند. همچنین کارگزار، این ویژگی را بدون هیچ هزینه جانبی در اختیار تریدر قرار می‌دهد. اما تعریف دقیق لوریج در فارکس چیست؟ سه تعریف کوتاه اما دقیق برای آن ارائه می‌کنیم:
- ابزاری که به معامله‌گر اجازه می‌دهد تا معاملاتی با حجم چندین برابر بیشتر از مقدار واقعی پول در حساب خود را انجام دهد.
- ابزاری برای معاملات مارجین، نوعی دارایی است که برای افزایش حجم معاملات (Positions) قرض می‌گیرید و به این ترتیب می‌توانید سود خود را حتی با سرمایه کم، افزایش دهید.
- نسبت بین مقدار دارایی واقعی شما و مقدار دارایی در دسترس برای انجام معاملات که توسط بروکرها به شما ارائه میشود.
حداکثر میزان لوریج در فارکس برای حساب‌های معاملاتی مختلف، متفاوت است. به عنوان مثال، حداکثر اهرم برای یک حساب می‌تواند ۱:۲۰۰ باشد. برای یک حساب دیگر، ۱:۱۰۰۰. حال این اعداد به چه معنی هستند؟
وقتی مثلا می‌نویسیم ۱:۱۰۰، یعنی نسبت یک به صد، که یعنی هر یک واحد به صد واحد تبدیل میشود. بد نیست که یک مثال عددی در این زمینه مطرح کنیم:
- اهرم ۱:۱ به این معنی است که معامله‌گر فقط با وجوه خود معامله می‌کند. یعنی نسبت بین سپرده معامله‌گر و مقدار پولی که معامله می‌کند، برابر است. یعنی اگر معامله‌گر ۱۰۰ دلار داشته باشد، نمی‌تواند معامله‌ای با حجم کل بیش از ۱۰۰ دلار باز کند.
- اهرم ۱:۱۰۰ به این معنی است که معامله‌گر می‌تواند معامله‌ای با حجم ۱۰۰ برابر بیشتر از وجوهی که در اختیار دارد، باز کند. یعنی اگر ۱۰۰ دلار داشته باشد، می‌تواند معامله یا پوزیشنی برابر با ۱۰۰×۱۰۰ = ۱۰،۰۰۰ دلار را باز کند.
می‌توانیم این مثال و کاربرد را به شکل دیگری نیز بررسی کنیم. به این معنی که مثلا اگر حساب شما دارای ۱۰ دلار پول و لوریج ۱:۲۰۰ باشد، شما تنها با مقدار یک دلار از دارایی خود، می‌توانید معامله‌ای به ارزش ۲۰۰ دلار را انجام دهید. یعنی تنها با یک دهم سرمایه، ۲۰ برابر کل حساب خود معامله انجام دهید!
برای درک بهتر این موضوع پیشنهاد می‌کنیم جدول ذیل را مشاهده کنید:
| میزان دارایی اولیه | لوریج | میزان دارایی قابل معامله |
|---|---|---|
| ۱۰۰ دلار | ۱:۱ | ۱۰۰ دلار |
| ۱۰۰ دلار | ۱:۱۰ | ۱۰۰۰ دلار |
| ۱۰۰ دلار | ۱:۲۰ | ۲۰۰۰ دلار |
| ۱۰۰ دلار | ۱:۵۰ | ۵۰۰۰ دلار |
| ۱۰۰ دلار | ۱:۱۰۰ | ۱۰۰،۰۰۰ دلار |
در این بخش به یکی دیگر از اصطلاحات بسیار مهم در فارکس اشاره کردیم. این اصطلاح مارجین (Margin) است. بهتر است قبل از ادامه آموزش لوریج در فارکس، این مفهوم را تشریح کنیم.
بیشتر بخوانید: اصطلاحات فارکس، معرفی ۳۱ اصطلاح مهم
مارجین (Margin) چیست؟ ارتباط لوریج و مارجین
یکی از تعاریف ارائه شده اهرم در فارکس، ابزاری برای معاملات مارجین بود. گفتیم که به عنوان مثال لوریج ۱:۱۰۰، به این معنی است که معامله‌گر برای باز کردن یک معامله با ۱۰۰۰ واحد ارزش، ۱۰۰ برابر پول کمتری نیاز دارد که میشود ۱۰ واحد. به این مقدار، مارجین می‌گویند که مبلغی است که توسط کارگزار، تا بسته شدن یک معامله‌ی باز، مسدود میشود.
همچنین می‌توان گفت مارجین پول مورد نیاز به عنوان وثیقه است که باید در حساب خود داشته باشید تا بتوانید با استفاده از اهرم در فارکس معامله کنید. فرمول کلی برای محاسبه مارجین به صورت زیر است (از راست به چپ بخوانید):
مارجین = حجم معامله (اندازه قرارداد، مقدار پوزیشن) ÷ لوریج
به عنوان مثال، اگر از اهرم ۱:۲ برای وارد کردن معامله ۱۰۰ دلاری استفاده کنید، مارجین مورد نیاز برای باز کردن این معامله (که تا پایان معامله از سمت بروکر مسدود خواهد بود) برابر است با ۲ ÷ ۱۰۰ = ۵۰ دلار.
با فعال شدن این معامله، بروکر به شکل خودکار مبلغ ۵۰ دلار از حساب شما را مسدود می‌کند. با بسته شدن این پوزیشن، چه سود داده باشد و چه ضرر، این ۵۰ دلار دوباره برای شما باز خواهد شد یعنی آن زمان می‌توانید با آن معامله انجام دهید.
عموما در بروکرها، مارجین به شکل درصد نمایش داده میشود. برای تبدیل درصد مارجین به نسبت لوریج یا برعکس کافیست به روش زیر عمل کنید:
اگر مارجین به شما داده شد، مثلا عدد ۲درصد، باید این عدد را به شکل کسری بنویسید و آن را به ساده‌ترین شکل ممکن که در صورت کسر، عدد یک نمایان شود، تبدیل کنید. مثلا برای همین مثال ۲% پس از نوشتن به شکل کسر و ساده‌سازی، همان یک پنجاه‌ام خواهد بود. پس لوریج ما ۱:۵۰ خواهد بود.
اگر لوریج به شما داده شد، مثلا ۱:۵، باید آن را به شکل کسری بنویسید و مخرج را به عدد ۱۰۰ تبدیل کنید. مثلا همین ۱:۵ درحالت کسری میشود یک پنجم که همان ۲۰ صدم است، که یعنی مارجین قابل استفاده نهایتا ۲۰ درصد خواهد بود.
فرمول محاسبه میزان مارجین لازم برای هر معامله
برای محاسبه میزان مارجین مورد نیاز برای باز کردن یک معامله خاص، می‌توانید از فرمول زیر استفاده کنید. این فرمول برای جفت ارزها و فلزات کاربرد دارد: (از راست به چپ بخوانید)
میزان مارجین = حجم معامله (میزان لات) × نرخ قرارداد × قیمت لحظه‌ای (نرخ آن نماد) ÷ لوریج
مثال: می‌خواهیم میزان مارجین لازم برای باز کردن یک معامله با حجم ۰.۰۱ لات روی جفت ارز یورو به دلار (EUR/USD) در نرخ ۱.۱۳ برای لوریج ۱:۱۰۰ را محاسبه کنیم. بر اساس فرمول بالا نتیجه این‌گونه خواهد بود:
۰.۰۱ × ۱۰۰،۰۰۰ × ۱.۱۳ ÷ ۱۰۰ = ۱۱.۳ دلار
بیشتر بخوانید: پیپ در فارکس چیست؟ معرفی و نحوه محاسبه هر Pip
لوریج در معاملات به چه معنی است؟
کارگزاری‌ها بر اساس انواع حساب‌های ارائه شده برای کاربران، لوریج‌های مختلفی را در اختیار آنان قرار می‌دهند. هنگام معامله، شما به جای اینکه مستقیما حجم زیادی دارایی را در اختیار داشته باشید، از بروکر خود کمک می‌گیرید، به این معنی است که بیشتر سرمایه توسط کارگزار شما جمع‌آوری میشود و شما تنها مبلغی به ارزش درصد اندکی از اندازه کل معامله را درگیر می‌کنید.
به عنوان مثال، معامله در فارکس با اهرم به معنای باز کردن یک معامله نزد یک کارگزار و وام گرفتن بیشترِ مبلغ معامله از آن کارگزار است. مثلا می‌توانید یک معامله در جفت ارز USD/JPY به ارزش ۱۰۰۰ دلار با سپرده ۲۰۰ دلاری باز کنید. کارگزار شما ۸۰۰ دلار دیگر را در ابتدا قرار می‌دهد و به شما امکان می‌دهد موقعیتی ۵ برابر بیشتر از هزینه اولیه خود باز کنید.
مزایا و معایب استفاده از لوریج در فارکس
لوریج در فارکس نیز مانند هر فاکتور دیگر در دنیای مالی بزرگ فارکس، ویژگی‌های مثبت و منفی متفاوتی دارد و حتی بسیاری از معامله‌گران و کارشناسان به لوریج در اصلاح “شمشیر دو لبه” می‌گویند. در ادامه این مزایا و معایب را بررسی می‌کنیم.
مزایای لوریج در فارکس
- می‌توانید معاملاتی را با حجم بسیار بیشتر از سرمایه خود انجام دهید و به طبع سود بسیار بیشتری کسب کنید.
- لوریج در فارکس نوعی وام بدون بهره است. یعنی شما برای دریافت پول از بانک یا دیگر موسسات مالی، باید سود پرداخت کنید. اما بروکرها به معامله‌گران لوریج را بدون هیچ سودی ارائه می‌دهند.
- در یک میزان دارایی مشخص، اگر از لوریج استفاده کنید، دارایی شما خیلی دیرتر از حالت بدون لوریج تمام خواهد شد. چرا که هربار فقط درصدی از آن را به معاملات اختصاص می‌دهید.
معایب لوریج در فارکس
- زمانی که حجم کل معاملات شما بالا برود، میزان ریسک و ضرر احتمالی شما نیز بیشتر میشود. لوریج در فارکس به معنای سود بالقوه بالا است، اما می‌تواند ضرر بالقوه بالا نیز باشد.
- تله روانی بزرگی در استفاده از لوریج در فارکس وجود دارد. به این معنی که هرچه لوریج شما بیشتر باشد، مبلغ کمتری برای هر معامله از حساب شما مسدود میشود، در نتیجه میزان تمرکز شما بر این پول و دلسوزی و مراقبت از معامله کاهش پیدا می‌کند. همچنین لوریج بالا باعث تصمیم‌گیری‌های اشتباه و لحظه‌ای برای جبران ضرر در معاملات قبلی میشود.
- لوریج بالا یک ویژگی منفی دیگر نیز دارد. اگر معامله شما در خلاف جهت مد نظر شما حرکت کند، به نقطه‌ای خواهید رسید که بروکر از شما می‌خواهد برای باز نگه‌داشتن این معامله، دوباره پول به حساب خود تزریق کنید. به این اتفاق در فارکس، مارجین کال (Margin Call) گفته میشود. نتیجه رسیدن به حد مارجین کال (در ایران بسیاری به این اصطلاح، کال مارجین یا کال شدن نیز می‌گویند) یا واریز مجدد پول از سمت شما خواهد بود، یا بستن معامله در ضرر زیاد.
در نظر داشته باشید تمامی این ویژگی‌های منفی لوریج، زمانی دردسرساز خواهند شد که معامله‌گر قوانین و مقررات مربوط به مدیریت سرمایه را یاد نداشته باشد و یا انجام ندهد. در صورتی که تریدر به این قوانین مسلط باشد و آن را به عنوان یکی از پایه‌های اصلی معامله‌گری به کار گیرد، می‌تواند از لوریج در فارکس به شکل مناسب و سودده استفاده کند.
سخن پایانی
اهرم یا لوریج در فارکس، ابزاری کاربردی است که به معامله‌گران شرایط استفاده از پول بیشتر از سرمایه واقعی آن‌ها را می‌دهد. بدین شکل این تریدرها می‌توانند فعالیت خود را گسترش داده و کسب درآمد بیشتری داشته باشند. اما تا زمانی این ابزار مفید است که به میزان درست از آن استفاده شود. مطرح کردیم که لوریج از ۱:۵ تا ۱:۱۰۰۰ و حتی بالاتر هم داریم.
ما نیز تلاش کردیم در این مقاله به شکل کاریردی، اصطلاح لوریج در فارکس و تمام ویژگی‌ها و نحوه محاسبه آن را بررسی کنیم. اما همواره به یاد داشته باشید، لوریج بالا یعنی ریسک بیشتر و خطر مارجین کال شدن! در نهایت پیشنهاد می‌کنیم برای درک بهتر قدرت لوریج در فارکس و بررسی میزان ارزش هر پیپ با لوریج‌های مختلف، از ابزار ماشین حساب فارکس پیپسیلون یا ماشین حساب سایت فارکس دات کام استفاده کنید.